شیر گازی – شیر گازی چیست؟ – انواع شیر گازی – کاربرد شیر گازی

تعمیر، نگهداری و استفاده آسان شیر گازی باعث استفاده وسیع آن ها در صنعت شده است که با توجه به طرح و موارد مورد استفاده در آن ها تا فشار  1000 بار و دما تا 400 درجه سانتیگراد را پوشش می دهد. سایز  این شیر ها معمولا از 0.2 تا 48 اینچ می باشند و بدنه آن شیر ها از متال و یا پلاستیک و یا متال با سرامیک ساخته می شود.

شیر توپی نباید با چک ولو توپی اشتباه گرفته شود، چرا که چک ولو از یک توپ حجیم برای جلوگیری از برگشت ناخواسته ی جریان استفاده می کند.

نام های دیگر شیر گازی

• شیر گازی
• شیر ضربه ای
• شیر تک ضرب
• بال ولو
• شیر ربع گرد
• شیر on/off
• شیر توپی

انواع شیر گازی

شیر گازی باتوجه به شکل بدنه، فشار کاری و نحوه کنترل شیر در صنعت نفت و گاز و بر اساس نوع مجرا و توپی به انواع مختلفی تقسیم می شود.

بر اساس شکل بدنه

1. بدنه یک تیکه
2. بدنه سه تیکه
3. بدنه چند تیکه
4. بدنه اتصال از بالا
5. بدنه جوشی

تفاوت این اشکال در چگونگی ساخت و مونتاژ محفظه ای که توپ در آن قرار می گیرد است و عملکرد شیر ها در همه مدل ها یکسان است. علاوه بر این، مدل های مختلفی مربوط به روزنه مکانیسم توپی وجود دارد که  به فشار کاری بستگی دارد.

بر اساس فشار کاری

شیر گازی بسته به فشار کاری به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

1. شیر گازی کم فشار
2. شیر گازی پر فشار

شیر توپی که با فشار بیش از 3000 psi کار می کند به عنوان شیر های پرفشار در نظر گرفته می شود. معمولا ماکسیمم فشار کاری که به عنوان پر فشار در نطر گرفته می شود 7500 psi می باشد. و بسته به ساختار، سایز و مواد نشت بندی ماکسیمم فشار کاری می تواند تا 15000 psi هم باشد. شیر های توپی پر فشار عمدتا در عملیات های تحت فشار مانند سیستم های هیدرولیک استفاده می شود، بنابراین اسن شیر ها به نام شیر های توپی هیدرولیک هم شناخته می شود.

شیر توپی بالاتر از 2 اینچ معمولا در بدنه یک تیکه، دو تیکه و سه تیکه شناخته می شوند. شیر توپی های یک تیکه معمولا فضای رزوه ی کمی دارند و نسبتا گران می باشند. شیر توپی های دو تکه روزنه نسبتا بزرگتر و استانداردی دارند و به راحتی تعمیر و دور انداخته می شوند. طراحی سه تیکه به بخش میانی شیر که شامل توپی، استم و نشیمن گاه می باشد اجازه می دهد که به راحتی از خطوط لوله حذف شود.

در صنعت نفت وگاز 

شیر های توپی در صنعت نفت وگاز به دو صورت کنترل می شود:

1- کنترل از راه دور

2- کنترل دستی یا مستقیم

عملکرد این شیر ها به صورت دستی و یا با یک موتور گار می کند. شیر های دستی دارای یک اهرم می باشد که مستقیما به استم و یا ساقه ی شیر وصل می باشد با حرکت استم به اندازه 90 درجه شیر باز یا بسته می شود.

بر اساس نوع مجرا و توپی

1- full port/ full bore 

در این نوع از شیر ها، قطر داخلی لوله به اندازه دو سر شیر می باشد. کاهش ساییدگی و اصطکاک و افت فشار در طول مسیر این مقطع میسر می گردد. عبور جریان سیال در این نوع شیر ها محدودیتی ندارد.

2- reduced bore valves 

سایز مجرای داخلی (توپی شیر) کوچکتر می شود که همین امر موجب ایجاد محدودیت در عبور جریان از مقطع کروی می گردد که تلفات انرژی در این حالت بسیار است.

3- V-port ball valve 

مجرای این شیر توپی به شکل V تحت زوایای مختلف می باشد. در جایی که سرعت جریان باید کنترل شود این شیر توپی ها به صورت شیر کنترلی عمل می کنند.

متریال شیر گازی

جنس بدنه شیر های توپی شامل موارد زیر می باشد اما فقط محدود به مواد زیر نمی باشد:

• استینلس استیل
• برنج
• برنز
• کروم
• تیتانیوم
• PVC
• CPVC
• PFA lined

انواع مختلفی برای نشیمن گاه و نشت بند ها وجود دارد که در شیر های توپی به کار برده می شوند و هر کدام کاربرد مخصوصی دارند و با توجه به سازگاری شیمیایی، فشار و دما بعضی مواد مورد استفاده در آن ها به صورت زیر می باشد:

• TFM
• Delrin
• تفلون (RTFE)
• Kelf
• متال
• نایلون
• PEEK
• تفلون TFE
• پلی اتیلن UHMK
• Viton
• Graphoil

مزایای شیر گازی

این شیر به علت ساختمان ساده ی آن بسیار ارزان قیمت می باشد در حالیکه سرعت عملکرد بالایی دارد . شیر گازی از دوام بالایی برخوردار بوده و عملکرد فوق العاده ای حتی پس از سیکل های متعدد دارا می باشد. همچنین این شیر ها بسیار مطمئن می باشند و حتی پس از مدت زمان زیادی باز و بسته نشدن به راحتی قابل استفاده می باشند. باتوجه به این مزیت ها شیر های گازی بهترین انتخاب برای کنترل و باز و بستن شیر می باشند و حتی معمولا به شیر های دروازه ای و شیر های سوزنی ترجیح داده می شوند.

معایب شیر گازی

• یکی از عیب های شیر گازی به دام انداختن آب در مرکز بدنه ( توپی ) در هنگم بسته بودن شیر می باشد. در شرایط یخ زدگی، اطراف شیر یخ بسته می شود که برای جلوگیری از آسیب های ناشی از این موضوع دو راهکار پیشنهاد می شود. استفاده از عایق و یا استفاده از پلاگ مقاوم در برابر یخ زدگی می باشد.
• این شیر ها کنترل عالی خود را در عملیات های سوپاپی از دست می دهند.

برند های شیر گازی

انواع مختلف شیر گازی و یا شیر توپی در برند های زیر در گروه بازرگانی i-9 با بهترین نرخ به بازار عرضه می گردد. در صورت تمایل به خرید با ما تماس گرفته تا علاوه بر کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با سایر ویژگی های این شیر ها، از مشاوره فنی رایگان ما نیز برخوردار گردید.

• الیور
• پارس رگلاتور
• پارکر
• خنبره
• سوئیچ لاک
• سیم
• فیتوک
• هایلوک
• هوک

گروه بازرگانی i-9 با سال ها افتخار در توزیع شیرآلات صنعتی، شیر های گازی را با قیمتی مناسب و کیفیتی بی نظیر به فروش می رساند. جهت تمایل به خرید با ما تماس بگیرید.