موتور پمپ آب (موتور آب)

موتور پمپ آب چیست؟

موتور پمپ‌ها از سری تجهیزات آبرسانی هستند که اغلب با نام “موتور آب کشاورزی” نیز شناخته می‌شوند. موتور پمپ دستگاهی است که برای انتقال مایعات، به ویژه آب، در مواردی که دسترسی به برق وجود ندارد، استفاده می‌شود. موتور پمپ آب از دو بخش اصلی تشکیل شده است، موتور و پمپ. عموماً بخش موتور در این ابزار وظیفه تولید انرژی را بر عهده دارد و معمولاً با سوخت‌های فسیلی مانند بنزین، گازوئیل یا نفت کار می‌کند. همچنین نقش پمپ در موتور پمپ آب این است که انرژی تولید شده توسط موتور را به نیرویی تبدیل می‌کند که باعث حرکت مایع می‌شود. موتور پمپ‌ها اغلب در زمین‌های کشاورزی، باغ‌ها، و مناطقی که دسترسی به منابع برق دشوار است، به کار می‌روند. این دستگاه‌ها قابل حمل هستند و در سایزهای مختلف با خروجی‌های متنوع عرضه می‌شوند. بسته به نیاز، می‌توان از انواع بنزینی، دیزلی یا نفتی آن‌ها استفاده کرد.

کاربرد موتور پمپ آب

موتور پمپ‌ها از پرطرفدارترین دستگاه‌های انتقال سیال، به‌ویژه در صنعت کشاورزی هستند. این دستگاه‌ها در باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی که امکان استفاده از انرژی الکتریکی وجود ندارد، استفاده می‌شوند. همچنین به دلیل قابلیت حمل و استفاده در مناطق خشک و ایمنی بیشتر، جایگزین مناسبی برای پمپ‌های الکتریکی هستند. به طور کلی موتور پمپ آب از گزینه های مناسب برای تخلیه آب از استخرهای ذخیره سازی یا حوضچه ها و یا هنگام وقوع سیلاب و آب گرفتگی به شمار می روند. همچنین در برنامه های آبرسانی نیز برای تامین آب در مناطقی که به انشعابات آب شهری دسترسی نیست و یا تامین آب برای کارگاه های ساختمانی به کار می روند. عمده ترین کاربرد موتور پمپ آب در مناطق روستائی، کوهستانی و بیابانی و به طور کلی در پروژه های مختلف آبیاری و آبرسانی است که دسترسی به انشعابات سراسری برق و آب در آنها وجود ندارد.

مزایای استفاده از موتور پمپ آب

مهمترین مزیت موتور پمپ آب این است که به برق نیازی ندارد و به طور مستقل برق مورد نیاز خود را تامین می کند. از دیگر مزایای این تجهیزات وزن مناسب و قابلیت حمل و نقل آنها است. موتور پمپ ها به ویژه مدل‌های بنزینی آن به راحتی قابل جابجائی هستند و به همین دلیل در صنایع و کاربردهای مختلف بدون محدودیت مورد استفاده قرار می گیرند.

از دیگر مزایای موتور پمپ ها تنوع بالای ساختار آنها است که این دستگاه را برای مصارف گوناگون مناسب می سازد. موتور پمپ آب از نظر قدرت موتور، حجم آب خروجی، ارتفاع آبدهی، سایز خروجی لوله و همچنین نوع سوخت تنوع فراوانی دارند.

یکی دیگر از ویژگی‌های موتور پمپ آب، تنوع بالا در موتور آنها است که شامل دو نوع دوزمانه و چهارزمانه می‌شود، همچنین انعطاف پذیری این دستگاه در نوع سوخت نیز تنوع زیادی در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌دهد و به این ترتیب کاربران می‌توانند براساس سهولت و دسترسی خود در تامین سوخت، دستگاه موردنیاز خود را به راحتی انتخاب کنند.

موتور پمپ ها اصولاً دستگاه های مقاومی هستند. این ابزارها به دلیل آنکه عمدتا در شرایط سخت و ویژه کاربرد دارند بسیار بادوام بوده و عملکرد بالائی دارند. به ویژه موتور پمپ های دیزلی برای کار در شرایط سخت طراحی شده اند. به طور کلی موتور پمپ آب از بهترین انتخاب ها برای افرادی است که به دنبال راه حلی اقتصادی و قابل اطمینان برای انتقال آب در شرایط مختلف هستند.

انواع موتور پمپ‌ها

انواع موتور پمپ آب را می‌توان بر اساس ویژگی‌های مختلف مانند سوخت مصرفی، نوع موتور، و سایز خروجی تقسیم‌بندی کرد. در ادامه به بررسی مهم ترین انواع موتور پمپ می پردازیم:

انواع موتور پمپ براساس سوخت مصرفی

• موتور پمپ بنزینی

موتور پمپ بنزینی لانسین مدل LC50ZB30-4.5Q

موتور پمپ بنزینی دستگاهی است که با بهره‌گیری از یک موتور احتراق داخلی و استفاده از بنزین به عنوان سوخت، آب را پمپاژ و منتقل می‌کند. این دستگاه به‌ویژه در مکان‌هایی که دسترسی به برق امکان‌پذیر نیست، کاربرد دارد و به کمک سوخت بنزین عملیات انتقال آب را انجام می‌دهد. عموما موتور پمپ های بنزینی وزن سبکی دارند و به آسانی قابل حمل هستند. این دستگاه ها عمدتا برای کاربردهای سبک و خانگی طراحی شده و از ویژگی های مهم آنها روشن شدن سریع و آسان است.

• موتور پمپ دیزلی

موتور پمپ دیزلی کوپ مدل KDP 50L

موتور پمپ دیزلی، که با نام موتور آب دیزلی نیز شناخته می‌شود، دستگاهی است که نیروی محرکه خود را از یک موتور احتراق داخلی با سوخت گازوئیل تامین می‌کند و برای انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع موتور پمپ در مقایسه با سایر مدل‌ها، قابلیت کارکرد مداوم برای مدت زمان طولانی‌تری را دارد.

• موتور پمپ نفت و بنزینی

موتور پمپ نفتی-بنزینی با بنزین روشن شده و سپس با نفت به کار خود ادامه می‌دهد تا آب را پمپاژ و منتقل کند. این دستگاه برای مکان‌هایی که دسترسی به برق شهری وجود ندارد و تامین نفت آسان‌تر است، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود. از نظر هزینه سوخت نیز، این نوع موتور پمپ اقتصادی‌تر از مدل‌های صرفاً بنزینی است.

انواع موتور پمپ براساس نوع موتور

• موتور پمپ دو زمانه

موتور پمپ دو زمانه به دلیل استفاده از قطعات کمتر معمولاً دارای وزن سبکی است. در این نوع موتور پمپ‌ها، از قطعاتی مانند سوپاپ، چرخ‌دنده، تسمه‌های تنظیم احتراق و سیستم‌های روغن‌کاری استفاده نمی‌شود. این موتورها از ترکیب بنزین و روغن برای عملکرد خود بهره می‌برند. در موتورهای دو زمانه، با هر بار بالا رفتن پیستون، تمامی چهار عمل هواگیری، تراکم، احتراق و تخلیه به طور همزمان انجام می‌شود. معمولاً پمپ‌هایی با خروجی 1 تا 1.5 اینچ از این نوع موتورها استفاده می‌کنند.

• موتور پمپ چهارزمانه

موتورهای چهار زمانه نسبت به موتورهای دو زمانه با همان قدرت، وزن بیشتری دارند. در این موتورها، چهار عمل هواگیری، تراکم، احتراق و تخلیه طی دو دور کامل انجام می‌شود. یکی از ویژگی‌های مهم موتورهای چهار زمانه این است که نیازی به ترکیب سوخت و روغن نیست و برای روغن، مخزن جداگانه‌ای در نظر گرفته شده است. این موتورها معمولاً برای پمپ‌هایی با خروجی 1 تا 6 اینچ مناسب هستند.

انواع موتور پمپ بر اساس سایز خروجی

سایز خروجی موتور پمپ ها به طور کلی از 1 تا 6 اینچ متغیر است . این ابزار را می توان براساس سایز خروجی به دسته بندی زیر تقسیم کرد:

• 1-2 اینچ: مناسب برای مصارف خانگی یا آبیاری کوچک
• 3-4 اینچ: برای انتقال آب در مزارع و زمین‌های کشاورزی متوسط
• 5-6 اینچ: مناسب برای پروژه‌های بزرگ کشاورزی یا تخلیه آب با حجم زیاد

انواع موتور پمپ براساس نوع مایعات

• موتور پمپ آب تمیز

موتور پمپ آب تمیز عمدتا برای سیال آب تمیز و بدون ذرات جامد طراحی شده است.

• موتور پمپ آب کثیف

موتور پمپ آب کثیف برای آب های حاوی ذرات جامد یا گل و لای مانند سیلاب ها طراحی شده اند.

به طور کلی انتخاب نوع موتور پمپ آب به نیاز شما، شرایط محیطی و حجم کاری که انتظار دارید بستگی دارد.

راهنمای خرید موتور پمپ آب 

هنگام خرید موتور پمپ آب، باید عوامل مختلفی را مد نظر قرار دهید تا بتوانید بهترین انتخاب را متناسب با نیاز خود داشته باشید. در ادامه این نوشتار به بررسی مهمترین نکات در خصوص خرید موتور پمپ آب می پردازیم:

• نوع سوخت

• بنزینی: مناسب برای مصارف خانگی یا مناطقی که دسترسی به برق وجود ندارد. این موتورها سبک‌تر و راه‌اندازی آن‌ها آسان‌تر است.
• دیزلی: برای کارهای صنعتی و مصارف سنگین مناسب است. این نوع موتور پمپ‌ها مصرف سوخت کمتری دارند و توانایی کار مداوم بیشتری دارند.
• نفتی-بنزینی: این موتورها ابتدا با بنزین روشن می‌شوند و سپس با نفت ادامه کار می‌دهند. مناسب برای مناطقی است که نفت در دسترس و ارزان‌تر از بنزین باشد.

• قدرت آبدهی (دبی)

توجه داشته باشید که موتور پمپ باید توانایی انتقال مقدار آب مورد نیاز شما را داشته باشد. برای مثال، اگر هدف شما آبیاری باغ یا زمین کشاورزی است، باید موتور پمپ با آبدهی مناسب انتخاب کنید. میزان آبدهی یا دبی موتور پمپ به میزان آبی که موتور پمپ می‌تواند در یک زمان معین منتقل کند، اشاره دارد و معمولاً بر حسب لیتر در دقیقه یا ساعت اندازه‌گیری می‌شود.

• حداکثر هد (ارتفاع)

هد به بیشترین ارتفاعی اشاره دارد که موتور پمپ می‌تواند آب را منتقل کند. این عامل برای مواقعی که نیاز به انتقال آب به مکان‌های بلندتر دارید، بسیار مهم است. هرچه هد موتور پمپ بیشتر باشد، توانایی آن برای پمپاژ آب از ارتفاعات بلندتر نیز بیشتر خواهد بود.

• سایز و نوع خروجی

خروجی موتور پمپ معمولاً بین 1 اینچ تا 6 اینچ متغیر است. برای مصارف خانگی معمولاً پمپ‌هایی با خروجی 1 تا 2 اینچ مناسب هستند، در حالی که برای مصارف کشاورزی یا صنعتی به پمپ‌های بزرگتر با خروجی‌های بیشتر نیاز دارید.

• قابلیت حمل و نقل

اگر به حمل موتور پمپ به مکان‌های مختلف نیاز دارید، باید مدل‌هایی را انتخاب کنید که سبک‌تر و قابل حمل باشند. موتورهای بنزینی معمولاً سبک‌تر از موتورهای دیزلی هستند.

• نوع موتور

• دو زمانه: این موتورها سبک‌تر و ارزان‌تر هستند، اما برای کارهای کوتاه‌مدت و سبک مناسب‌ترند.
• چهار زمانه: این موتورها به دلیل طراحی پیچیده‌تر و عملکرد بهتر، توانایی کار طولانی‌مدت دارند و برای پروژه‌های صنعتی و کشاورزی سنگین‌تر مناسب هستند.

• گارانتی و خدمات پس از فروش

اطمینان حاصل کنید که موتور پمپ انتخابی شما دارای گارانتی معتبر و خدمات پس از فروش است. این امر برای تعمیرات و قطعات یدکی در صورت بروز مشکل ضروری است.

• خودمکشی موتور پمپ

موتور پمپ‌های خودمکش، به هواگیری احتیاج ندارد و به صورت اتوماتیک این کار را انجام می‌دهد. استفاده از این نوع موتور پمپ باعث صرفه‌جویی در زمان راه اندازی می‌شود.

قیمت موتور پمپ آب

قیمت موتور پمپ به چندین عامل بستگی دارد که هر یک تأثیر مستقیمی بر هزینه نهایی دستگاه دارند. اولین و مهمترین عامل در تعیین قیمت این ابزار، نوع سوخت مصرفی آن است. موتور پمپ های بنزینی معمولاً قیمت کمتری دارند و برای مصارف خانگی مناسب هستند در مقابل موتور پمپ های دیزلی به دلیل ساختار ویژه و کارکرد طولانی خود از قیمت بالاتری برخوردارند. در مقایسه با دو نوع موتور پمپ بنزینی و دیزلی، موتور پمپ های نفتی – بنزینی از قیمت متوسط برخوردارند اما از لحاظ دسترسی سوخت برای مناطقی پیشنهاد می‌شوند که سوخت نفت به سهولت قابل یافتن باشد. از سوی دیگر موتور پمپ‌هایی که دارای قدرت بالاتر و توانایی پمپاژ بیشتر هستند (برای مثال، دبی و هد بالاتر)، معمولاً قیمت بیشتری دارند. همچنین سایز خروجی نیز بر قیمت این دستگاه تاثیر دارد. برای مثال موتور پمپ‌هایی که دارای خروجی‌های بزرگ‌تر (مثلاً 3 اینچ یا بیشتر) هستند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. از دیگر عواملی که بر قیمت موتور پمپ آب تاثیر گذار است می توان به دو زمانه و چهارزمانه بودن موتور در این دستگاه اشاره کرد. معمولا موتورهای دو زمانه قیمت پایین تری دارند اما در مقابل موتورهای چهارزمانه به دلیل ساختار پیچیده و توانائی کارکرد مداوم گران تر هستند.

از دیگر عوامل تاثیر گذار بر قیمت موتور پمپ آب می توان به حجم و اندازه دستگاه، ظرفیت آن، تکنولوژی ساخت و گزینه های جانبی و در نهایت کیفیت و برند سازنده ان اشاره کرد. تغییرات قیمت مواد اولیه، نوسانات ارز و شرایط اقتصادی کشور نیز می‌توانند بر قیمت موتور پمپ‌ها تأثیر بگذارند. در مواقعی که قیمت سوخت یا مواد اولیه افزایش می‌یابد، قیمت موتور پمپ‌ها نیز افزایش می‌کند. با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توانید بر اساس نیاز خود، موتور پمپ مناسب را انتخاب کنید و بهترین تصمیم را از نظر قیمت و عملکرد بگیرید.

قیمت برخی از محصولات عرضه شده توسط مجموعه صنعتی ناین به شرح زیر است:

موتور آب بنزینی 1 اینچ روستر: 8,393,000 تومان
موتور آب بنزینی 2 اینچ لانسین: 15,400,000 تومان
موتور آب دیزلی 2 اینچ کوپ: 30,250,000 تومان
موتور آب بنزینی 3 اینچ روستر: 15,158,000 تومان
موتور آب دیزلی 3 اینچ کوپ: 33,880,000 تومان
موتور آب بنزینی 4 اینچ لانسین: 25,300,000 تومان

نکات مهم موتور پمپ

• موتور پمپ دارای مکش بسیار قوی نیست، به این معنی که برای چاه با عمق بیش از 6-7 متر نمی توان از موتور پمپ استفاده کرد. راهکار جایگزین استفاده از پمپ کف کش به همراه موتور برق است.
• موتور پمپ ها از نظر ارتفاع متغیر بوده و برخی از موتور پمپ ها ارتفاع بالا پرتاب آب حتی تا 100 متر را نیز دارا می باشند.
• از موتور پمپ نباید بیشتر از 4 ساعت به شکل مداوم کار کشید. لازم است مدتی آن را خاموش کرده و اجازه خنک شدن دهید.
• موتور پمپ ها غالباً جهت پمپاژ آب تمیز کاربرد دارند.
• با کیفیت ترین برند های حال حاضر در ایران، برند های کوپ و لانسین هستند.
• ارتفاع موتور پمپ: اگر به دنبال استفاده از موتور پمپ جهت انتقال عموی آب هستید (به عنوان مثال پمپاژ آب به منبع قرار گرفته در ارتفاع) حتماً ارتفاع موتور پمپ را در نظر بگیرید. دراین خصوص مقاله موتور پمپ ارتفاع بالا می تواند به شما کمک کنید.حداکثر ارتفاع را ملاک قرار ندهید؛ نخست آنکه ارتفاع اسمی درج شده روی پلاک معمولاً شرایط ایده آل است. نکته مهم دیگر اینکه حتی اگر آب به آن ارتفاع برسد، فشار آن صفر بوده و عملاً نمی توان آن را انتقال داد لذا به عنوان مثال اگر می خواهید آب را به ارتفاع 20 متری انتقال دهید (یا معادل 20 متر در شرایط افقی) لازم است موتور پمپ با ارتفاع 30 متر تهیه کنید تا کیفیت و آبدهی آن هنگام خروج بالا باشد.
• مسیر افقی موتور پمپ: در نظر داشته باشید هر 10 متر طول لوله به شکل افقی باعث کاهش فشار معادل با 1 متر عمودی در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال در صورتی که موتور پمپ با ارتفاع 10 متر تهیه کرده باشید، مقدار پمپاژ آب حداکثر 100 متر افقی خواهد بود.