شیر پروانه ای ویفری
شیر پروانه ای ویفری چیست؟
شیر پروانه‌ای ویفری از پرکاربردترین انواع شیرآلات صنعتی است که برای کنترل، قطع یا وصل جریان سیالات در خطوط لوله طراحی شده است. این نوع شیر پروانه ای به‌گونه‌ای ساخته می‌شود که به‌راحتی بین دو فلنج نصب شده و نیازی به پیچ و مهره‌های جداگانه برای اتصال ندارد. طراحی ویفری باعث می‌شود این شیر فضای کمی اشغال کنند و گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌هایی با محدودیت فضا باشند. دیسک مرکزی در این شیر مانند سایر انواع شیر پروانه ای با چرخش ۹۰ درجه می‌تواند جریان را باز یا بسته کند و در عین حال، تأثیر بسیار کمی در افت فشار سیال عبوری دارد. کاربرد اصلی شیر پروانه‌ای ویفری در خطوط انتقال سیالات با قطر بالا است و به همین دلیل در صنایعی مانند نفت، گاز، پتروشیمی، تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب و سیستم‌های تهویه مطبوع کاربرد فراوانی دارد. این شیرها به راحتی می‌توانند در مسیر هر نوع سیالی مانند آب، بخار، هوا یا سیالات شیمیایی قرار گیرند و بدون ایجاد تغییر محسوس در دبی جریان، مسیر را مسدود یا باز کنند. همچنین هنگام بسته شدن، دیسک به‌خوبی در مقابل نفوذ سیال مقاومت کرده و آب‌بندی مناسبی ایجاد می‌کند.
ساختار و عملکرد شیر پروانه ای ویفری
طراحی بدنه شیر پروانه ای ویفری به گونه ای است که بین دو فلنج قرار می‌گیرد و بدون نیاز به اتصالات پیچیده، به‌راحتی نصب می‌شود. این شیر مانند دیگر انواع شیر پروانه ای اصولا ر اساس چرخش 90 درجه دیسک حول یک محور مرکزی طراحی شده و برای کنترل، باز یا بسته کردن مسیر عبور سیالات در خطوط لوله به‌کار می‌رود. در حالت باز، دیسک موازی با جریان سیال است و حداقل مقاومت را ایجاد می‌کند؛ در حالت بسته، دیسک عمود بر جریان قرار گرفته و عبور سیال را کاملاً مسدود می‌سازد. برای جلوگیری از نشت، سطح دیسک با یک نشیمن‌گاه نرم یا فلزی در تماس است که آب‌بندی مناسبی فراهم می‌کند. شیر پروانه ای ویفری به دلیل عملکرد سریع، ساختار ساده و ابعاد فشرده خود در صنایع مختلفی از جمله نفت، گاز و پتروشیمی، صنعت آب و فاضلاب، صنعت کشاورزی، تاسیسات ساختمانی و … کاربرد دارد.
انواع شیر پروانه ای ویفری
انواع شیر پروانه ای ویفری از نظر نوع متریال و همچنین نوع عملگر ( مکانیسم باز و بسته شدن ) به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:
-
انواع شیر پروانه ای ویفری از نظر جنس
-
شیر پروانه ای ویفری استیل
شیر پروانه‌ای ویفری استیل، شیری با بدنه و دیسک از جنس فولاد ضدزنگ است که در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاومت بالایی دارد. این نوع شیر برای انتقال سیالات خورنده یا حساس، انتخابی مناسب در محیط‌های صنعتی است. از کاربردهای رایج آن می‌توان به صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و تصفیه آب اشاره کرد، جایی که هم مقاومت بالا و هم رعایت بهداشت اهمیت دارد.
-
شیر پروانه ای ویفری فولادی
بدنه و دیسک در این نوع شیر پروانه ای از آلیاژ فولاد ساخته شده و برای کار در شرایط سخت، فشار بالا و دماهای بالا طراحی شده است. این شیر در برابر خوردگی و سایش مقاومت بالایی دارد و عملکردی پایدار در محیط‌های صنعتی دارد. از جمله کاربردهای آن می‌توان به صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و خطوط انتقال سیالات داغ یا خورنده اشاره کرد.
-
شیر پرونه ای ویفری چدنی
شیر پروانه‌ای ویفری چدنی از پرکاربردترین انواع شیر پروانه ای است با بدنه‌ای از جنس چدن است که برای انتقال سیالات با فشار و دمای متوسط طراحی شده است. این شیر به‌دلیل قیمت اقتصادی و نصب ساده، گزینه‌ای مناسب برای پروژه‌های تأسیساتی و صنعتی است. از این نوع شیر معمولاً در سیستم‌های آب‌رسانی، فاضلاب، تهویه مطبوع، و خطوط انتقال سیالات غیرخورنده در ساختمان‌ها و کارخانه‌ها استفاده می‌شود.
-
شیر پروانه ای ویفری برنجی
شیر پروانه‌ای ویفری برنجی از مقاومت نسبتا بالائی در برابر خوردگی و رسوب دارد و برای کاربردهای سبک تا نیمه‌سنگین مناسب است. این شیر بیشتر در سیستم‌های آب شرب، تجهیزات حرارتی و برودتی و صنایع کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌دلیل خاصیت آنتی‌باکتریال برنج، گزینه‌ای مناسب برای کاربردهای بهداشتی و محیط‌های حساس به آلودگی نیز به شمار می‌رود.
-
انواع شیر پروانه ای ویفری از نظر عملگر
عملگرها در شیر پروانه ای ویفری وظیفه کنترل و باز و بسته شدن شیر را برعهده دارند. در واقع این قطعه حرکت دیسک شیر را به طور خودکار تنظیم می کند و امکان کنترل دقیق جریان سیال را فراهم می آورد. عملگرها از مهمترین اجزای شیرآلات صنعتی به شمار می روند. به همین دلیل، انواع شیر پروانه‌ای ویفری بر اساس نوع عملگر به دسته‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند.
-
شیر پروانه ای ویفری با عملگر دستی
در این نوع شیر از یک اهرم دستی برای جابه جائی دیسک استفاده می شود. عملگرهای دستی عموما ساده و کم هزینه هستند و برای سیستم های کوچک و کاربردهایی که نیاز به کنترل دستی دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
-
شیر پروانه ای ویفری با عملگر گیربکسی
شیر پروانه‌ای ویفری با عملگر گیربکسی برای شرایطی طراحی شده است که قطر ورودی شیر بزرگ باشد و چرخش گیت در برابر فشار بالای سیال مشکل‌ساز شود. در این نوع شیر، گیربکس حلزونی که دارای دو چرخ‌دنده است، یکی در سمت فرمان دستی و دیگری در سمت استم شیر، به کار گرفته می‌شود تا چرخش گیت را تسهیل کند. این گیربکس‌ها به‌طور خودکار قفل می‌شوند و برای کنترل دقیق جریان سیال در سیستم‌های با فشار بالا بسیار مناسب هستند.
-
شیر پروانه ای ویفری با عملگر برقی
شیر پروانه‌ای ویفری با عملگر برقی، شیری است که برای باز و بسته شدن آن از موتور الکتریکی بهره می‌برد. موتور الکتریکی با تبدیل انرژی الکتریکی به حرکت چرخشی، دیسک شیر را جابه‌جا کرده و جریان سیال را مدیریت می‌کند. این نوع عملگر برای سیستم‌های اتوماسیون و کنترل دقیق جریان سیال در مواردی که نیاز به تنظیم خودکار و عملکرد از راه دور است، ایده‌آل می‌باشد.
-
شیر پروانه ای ویفری با عملگر پنوماتیک
شیر پروانه‌ای ویفری با عملگر پنوماتیک، شیری است که برای باز و بسته کردن آن از فشار هوا استفاده می‌شود. در این شیر، عملگر پنوماتیک با بهره‌گیری از نیروی هوا، دیسک شیر را به حرکت درمی‌آورد تا جریان سیال را کنترل کند. این نوع عملگر معمولاً در سیستم‌های صنعتی و اتوماسیون کاربرد دارد و برای انجام عملیات سریع و کنترل از راه دور طراحی شده است.
راهنمای خرید شیر پروانه ای ویفری
هنگام خرید شیر پروانه‌ای ویفری، توجه به چند نکته اساسی می‌تواند در انتخاب دقیق و بهینه کمک کند. ابتدا، جنس بدنه و دیسک شیر باید بر اساس نوع سیال، دما و فشار سیستم انتخاب شود. برای سیالات خورنده یا محیط‌های شیمیایی، استفاده از متریال‌های مقاوم مانند استیل ضدزنگ یا آلیاژهای خاص پیشنهاد می‌شود. همچنین، توجه به سایز و فشار کاری شیر ضروری است؛ شیر باید با قطر لوله و دبی سیال هماهنگ باشد تا از افت فشار جلوگیری کرده و عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.
در ادامه، نوع آب‌بندی (Seat) شیر نیز بسیار حائز اهمیت است. بسته به شرایط کاری، انتخاب نشیمن‌گاه مناسب از جنس‌های مختلف مانند EPDM، NBR یا PTFE می‌تواند از نشت سیال جلوگیری کرده و عملکرد شیر را تضمین کند.
یکی دیگر از موارد مهم، هماهنگی با فلنج‌های سیستم است؛ بنابراین باید اطمینان حاصل شود که ابعاد و استاندارد سوراخ‌کاری فلنج شیر با لوله‌های موجود در سیستم همخوانی داشته باشد. همچنین، در صورتی که قرار است شیر به‌صورت خودکار کنترل شود، باید قابلیت اتصال به عملگرهای پنوماتیکی یا برقی در نظر گرفته شود.
در نهایت، انتخاب برند معتبر و بررسی ضمانت‌نامه و خدمات پس از فروش برای اطمینان از پشتیبانی فنی و نگهداری شیرهای پروانه‌ای ویفری ضروری است. رعایت نکات بالا و همچنین مشاوره فنی با کارشناسان متخصص می تواند علاوه بر خرید شیر متناسب با سیستم و کاربرد به کاهش مشکلات و هزینه های احتمالی در آینده و همچنین اطمینان از عملکرد بلندمدت سیستم کمک کند.
قیمت شیر پروانه ای ویفری
قیمت شیر پروانه‌ای ویفری تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که هر یک می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی در تعیین بهای نهایی نقش داشته باشند. به طور کلی اصلی ترین عامل در تعیین قیمت شیر پروانه ای ویفری جنس بدنه و دیسک شیر است؛ به‌طور معمول، شیرهایی که از فولاد ضدزنگ یا آلیاژهای مقاوم ساخته شده‌اند، نسبت به نمونه‌های چدنی یا برنجی قیمت بالاتری دارند. نوع عملگر نیز اهمیت زیادی دارد؛ شیرهایی با عملگرهای اتوماتیک مانند برقی یا پنوماتیک گران‌تر از مدل‌های دستی یا گیربکسی هستند. سایز شیر نیز بر قیمت اثرگذار است، زیرا با افزایش قطر، میزان مواد اولیه مصرفی و توانایی تحمل فشار بالا افزایش یافته و در نتیجه هزینه تولید بیشتر می‌شود. علاوه بر این، برند تولیدکننده، کشور سازنده، کیفیت ساخت، نوع پوشش‌های ضد خوردگی، استانداردهای فنی و شرایط بازار نیز از دیگر عوامل تعیین‌کننده قیمت این نوع شیرها محسوب می‌شوند.
