بال ولو – شیر توپی – شیر گازی

بال ولو دارای طول عمر بالایی بوده و حتی در صورتی که برای مدت زمان زیادی تغییر وضعیت ندهند به راحتی باز و بسته می شود. این ویژگی، این نوع شیر را جهت استفاده فوق العاده ساخته و برای باز و بست و کنترل عملیات ، در اغلب مواقع به شیرهای دروازه ای (gate valve) و شیر های ساچمه ای (globe valve) ترجیح داده می شوند.

بال ولو – شیر توپی – شیر گازی

کاربرد، تعمیر و انطباق آسان این شیر ها باعث شده که به صورت گسترده ای در صنعت از آن استفاده شود. با توجه به طراحی و موادی که در بال ولو استفاده می شود، این شیر ها تا فشار 1000 بار و دمای 752 درجه فارنهایت (400 درجه سانتیگراد) را پوشش می دهند. سایز این شیر ها معمولا از 0.2 اینچ تا 48 اینچ (0.5 تا 121 سانتی متر ) می باشد. بدنه شیر گازی می تواند از جنس های مختلفی مانند متال، پلاستیک و یا متال همراه با پلاستیک می تواند باشد. یکی از انواع پرطرفدار بال ولو ، بال ولو استیل است که در کنار تحمل فشار بالا از دمای بالا نیز پشتیبانی می کند. جهت دوام بیشتر، توپی شیر معمولا از جنس کروم ساخته می شود. یکی از معایب شیر های توپی این است که زمانی که شیر بسته است، آب یا سیال درون توپی آن به دام می افتد و در صورت انجماد بدنه در اثر گسترش یخ زدگی خواهد ترکید.برخی از عایق و نوار گرمایی در این وضعیت معمولا از این آسیب جلوگیری می کند . یک گزینه دیگر در آب و هوای سرد “شیر توپی ضد یخ زدگی” می باشد.

بال ولو – شیر توپی – شیر گازی

این مدل از بال ولو ها دارای یک پلاگ یخ زدگی در طرفین بدنه می باشد بنابراین در شرایط یخ زدگی پلاگ یخ زدگی جدا می شود ( به عنوان یک دیسک قربانی عمل کرده ) و باعث تعمیر آسان می گردد. حال به جای تعویض کل شیر، تنها رزوه پلاگ یخ زدگی جدید تعویض می گردد. در صورت استفاده از شیر توپی برای محصول یا خوردگی هایی که ممکن است درون شیر گسترش یابند، یک خروجی در بالای شیر ساخته می شود که به عنوان شیر تخلیه شناخته می شود. ایمنی یکی از مواردی است که مهندسان در شیرهای تخلیه بررسی می کنند. بال ولو نباید با بال ولو یکطرفه اشتباه گرفته شود که نوعی از شیر های توپی است که از جریان برگشتی ناخواسته جلوگیری می کند؛ در واقع ترکیبی است از شیر گازی و شیر یکطرفه. انواع دیگری از شیر ها شامل شیر پروانه ای (butterfly valve) و شیر سماوری (plug valve) و بال ولو ضدیخ زدگی می باشد.

انواع بال ولو یا شیر گازی

پنج استایل کلی در بدنه بال ولو به صورت زیر می باشد:

1. بدنه یک تیکه
2. بدنه سه تیکه
3. بدنه انشعابی  (split body)
4. بدنه بالا ورودی
5. بدنه جوشی

تفاوت این مدل ها بر این اساس است که چگونه قطعات شیر – به خصوص بدنه ای که شامل توپی درونش می باشد – ساخته و مونتاژ می شود. عملیات شیر ها در هر یک از حالت ها مشابه است. علاوه بر این، مدل های مختلفی با توجه به مکانیسم حفره توپی وجود دارد. با توجه به فشار کاری، بال ولو به دو دسته کم فشار و پر فشار تقسیم می شوند. در بیشتر صنایع، بال ولو هایی که با فشار بیشتر از 3000psi کار می کنند.

به عنوان بال ولو های فشار قوی در نظر گرفته می شوند. معمولا حداکثر فشار کاری بال ولو های پرفشار 7500psi است. بال ولو های پرفشار در عملیات تحت فشار زیاد مانند سیستم های هیدرولیک استفاده ی شوند. به همین دلیل به عنوان بال ولو هیدرولیکی هم شناخته می شوند. بال ولو های بزرگتر از 2 اینچ معمولا به صورت یک، دو و سه تیکه ساخته می شوند.

بال ولو – شیر توپی – شیر گازی

بال ولو های یک تیکه معمولا روزنه کوچکتری دارند و به نسبت ارزانتر می باشند و هم چنین در اثر خرابی معمولا قابل تعمیر نیستند.

بال ولو های دو تیکه معمولا روزنه کوچک (یا استاندارد) دارند و قابل تعمیر و دور انداختنی می باشند. طرح سه تیکه اجازه می دهد که بخش مرکزی شیر که شامل توپی، استم و سیت می باشد، به راحتی از لوله خارج شود. این شیر تمیز کاری بهینه رسوبات نهشته شده، تعویض سیت ها و صیقل دادن خراش های روی توپ را آسان می کند. طراحی شیر گازی سه تیکه برای تعمیر آسان تر می باشد.

بال ولو فول پورت (full port)

بال ولو فول پورت که بیشتر به نام فول بور شناخته می شود، شیر هایی هستند که توپی آن ها سایز بیشتری دارند بدین معنی که سایز روزنه توپی هم اندازه با سایز خطوط لوله می باشد و منجر به اصطکاک کمتری می شود. تنها در زمانی که جریان نامحدود باشد از شیر های بزرگ تر و گران تر استفاده می شود.

بال ولو با پورت و بور کاهش یافته

بال ولو پورت کاهش یافته (شناخته شده به عنوان بور کاهش یافته)، جریان از میان شیر با اندازه کوچکتری از خطوط لوله جریان می یابد که در نتیجه مساحت عبور جریان کمتر از لوله است. با این اوصاف با توجه به معالده روبرو : در نتیجه کاهش سطح عبور جریان ، سرعت افزایش می یابد.

بال ولو V پورت 

بال ولو های v پورت، دارای توپی v شکل یا سیت v شکل هستند. این حالت اجازه خصوصیات جریان خطی و یا حتی مساوی را می دهد و زمانی که شیر در حالت بسته قرار دارد و اول باز شدن v اجازه می دهد که جریان ثابت جریان یابد و شیر باز شود. این نوع طراحی به دلیل سرعت بالای سیالات که ممکن است به یک شیر استاندارد آسیب بزند و به طور کلی به یک ساختار قوی نیازمند است، بوجود آمده است. این مدل شیر به عنوان شیر کنترلی شناخته می شود اما نمی توان آن را جایگزین شیر تعادلی، شیر سوزنی، شیر ساچمه ای (globe valve) نمود.

بال ولو حفره پر کننده

بسیاری از صنایع با مشکل پس مانده در بال ولو ها مواجه هستند. زمانی که سیال، آب آشامیدنی باشد، باقی ماندن سیال در شیر، خطری برای سلامتی خواهد داشت و زمانی که سیال به مرور زمان تغییر می کند، آلودگی سیال دیگر با سیال ممکن است رخ دهد. باقی مانده ها به علت موقعیت نیمه باز شیر توپی که حفره ای بین توپی و بدنه شیر ایجاد می شود و سیال در آن به دام می افتد رخ می دهد. جهت جلوگیری از رسیدن سیال به این حفره، حفره باید متصل شود که این کار با گسترش سیت که همیشه با توپی در ارتباط است انجام می گیرد. این نوع شیر به عنوان “شیر پر کننده حفره” (cavity filler ball valve) شناخته می شود. با توجه به پیوستگی و حرکت جانبی توپی چند نوع بال ولو وجود دارد.

بال ولو پورت چندگانه (multiport)

• شیر گازی سه و چهار راهه دارای روزنه های T و L شکل از میانه هستند. ترکیب های مختلف جریان در شکل زیر نشان داده شده است. به سادگی یک شیر T  می تواند هر جفت پورت یا هر سه را به هم دیگر وصل کند اما زاویه 45 درجه ممکن است هر سه شاخه را قطع کند. شیر L  می تواند پورت مرکزی را به هر دو طرف وصل کند و یا هر سه را قطع کند. اما نمی تواند پورت های جانبی را به هم وصل کند.
• در بال ولو پورت چندگانه چهار راهه یا بیشتر معمولا راه ورودی عمود به راه خروجی است. در عملیات خاص، مانند موتور رانشی از جلو به عقب، عملیات با چرخاندن یک اهرم شیر چهار راهه انجام می شود. بال ولو چهار راهه دو پورت L شکل دارد که توپی به جایی متصل نیست و به عنوان پورت X شناخته می شود.

متریال ساختاری

جنس بدنه بال ولو یا همان شیر گازی شامل مواد زیر می باشد، اما فقط به یکی از جنس ها محدود نمی شود:

• استینلس استیل ( شیر گازی استیل )
• برنج
• برنز
• کروم
• تیتانیوم
• PVC
• CPVC
• PFA

انواع مختلفی از آب بند ها و سیت در بال ولو وجود دارد و هر کدام کاربرد خاصی دارد که به دلیل سازگاری شیمیایی، فشار و درجه حرارت مناسب هستند. برخی از مواد مورد استفاده عبارت است از:

• TFM
• PCTFE
• PEEK
• دلرین
• متال
• 50/50
• تفلون مقاوم( RTFE)
• نایلون
• ویرجین تفلون (TFE)
• پلی اتیلن (UHMWPE)
• گرانویل
• ویتون

مزیت بال ولو

• ایجاد افت فشار کم
• وزن کم
• تغییر جهت جریان توسط بال ولو چند راهه
• آب بندی فوق العاده
• گشتاور پایین جهت باز و بسته کردن شیر
• نصب و بهره برداری آسان
• سرعت بالا در باز و بسته کردن
• بدون نیاز به روانکاری

معایب بال ولو 

• اغتشاش جریان در صورت نیمه باز بودن شیر
• استفاده از شیر تنها در حالت کاملا باز و یا کاملا بسته
• باقی ماندن مقداری از سیال در حفره

کاربرد بال ولو 

بال ولو یا شیر گازی موارد کاربرد بسیار زیادی دارد که برخی از آنها به شرح زیر است.

• توربین
• ژنراتور
• کمپرسور
• سپراتور
• صنایع گاز طبیعی
• صنایع نفت خام
• خطوط تغذیه گاز
• صنایع پلیمری
• عملیات پردازش گاز
• سیستم های آب خنک و آب تغذیه
• پردازش هیدروکربن
• پالایشگاه نفت
• شیر های خانگی
• …

انواع بال ولو ها با قیمتی فوق العاده مناسب در گروه بازرگانی i-9 به فروش می رسد. در صورت تمایل به خرید با ما تماس گرفته و اطلاعات بیشتر را از همکاران ما دریافت نمایید.

متشکریم که همراه گروه آی ناین هستید،

خوشحال و ممنون میشویم نظر خود را راجع به بال ولو ، در قسمت نظرات برایمان ارسال کنید.