فلوتر (شناور منبع آب)
فلوتر یا شناور منبع آب چیست؟
به طور کلی واژه فلوتر Floater در زبان انگلیسی مترادف کلمه شناور در فارسی است. به طور کلی فلوتر منبع آب با نام های متفاوتی از قبیل شناور منبع آب، قطع کن منبع آب، شناور تانکر آب و یا شناور تانکر آب در زبان فارسی معروف است و وسیلهای کنترلی است که برای مدیریت سطح آب در مخازن، چاهها، استخرها و سیستمهای پمپاژ به کار میرود. این دستگاه به صورت خودکار پمپ آب را بر اساس میزان آب موجود در مخزن فعال یا غیرفعال میکند تا از خشک شدن پمپ یا سرریز شدن آب جلوگیری کند. اگر قطع کن منبع آب یا فلوتر به درستی تنظیم شود و کار کند، بسیار دقیق و قابل اعتماد می باشد. این شیر مکانیزم یا ماشینی است که جهت پر کردن مخازن آب، همانند آنهایی که در توالت فرنگی استفاده میشود. همچنین از سر ریز شدن و یا برگشت جریان ( در صورت فشار کم آب) جلوگیری میکند. قطع کن منبع آب یا فلوتر به دلیل کارکرد حساس و کاربرد فراوان، معمولا در تجهیزات آبی هر خانه نظیر توالت فرنگی، کولر آبی، تانکر و منبع آب، استخر و… همچنین در بسیاری از کاربردهای صنعتی یافت میشود.
عملکرد فلوتر آب
عملکرد فلوتر یا شناور منبع آب یا همان قطع کن بسیار آسان و قابل فهم میباشد و کاربرد گستردهای دارد. فلوتر آب یک کنترلکننده خودکار است که سطح آب را در مخازن یا چاهها تنظیم میکند. هنگامی که سطح آب کاهش مییابد، فلوتر پمپ را روشن میکند تا آب وارد مخزن شود. برعکس، با افزایش سطح آب، فلوتر پمپ را خاموش میکند تا از سرریز شدن آب جلوگیری شود. این دستگاه از خشک کار کردن پمپ و اتلاف آب جلوگیری میکند.
در واقع اصلیترین کاربرد فلوتر یا شناور منبع آب جلوگیری از بدون آب کار کردن پمپ و جلوگیری از سوختن الکتروموتور در اثر داغ کردن شدید ناشی از کارکرد دراین شرایط است. اما اهمیت وجود قطع کن منبع آب زمانی در شرایطی که از آن برای اتوماتیک کردن پمپ در مخازنی که دائما پُر و خالی میشوند استفاده کنید، بالاتر میرود. زیرا در این مصارف اگر کاربر بخواهد دائما سطح آب را کنترل کند تا به محض کم شدن آب از حد معین پمپ را خاموش کند و دوباره با پر شدن مخرن پمپ را روشن نماید انرژی و وقت زیادی اتلاف میشود اما با کمک یک کلید فلوتر یا شناور منبع آب به راحتی میتواند خاموش و روشن کردن پمپ را اتوماتیک کند و بدون نگرانی وظیفه تخلیه آب را به آن بسپارد.
آیا وجود فلوتر یا شناور منبع آب ضروریست؟
پاسخ به این پرسش ارتباط مستقیم به نوع کار و کاربری شما دارد؛ اگر میخواهید از فلوتر برای تخلیه مخازن آب استفاده کنید که دائما پُر و خالی میشوند وجود آن قطعا ضروری است، اما اگر میخواهید کف کش یا شناور خود را برای یک چاه نصب کنید و اطمینان دارید که سطح آب آنقدر پایین آید که پمپ بدون آب کار کند و یا در کاربردهای کوچک خانگی برنامه تخلیه حجم کمی از آب را برای هر مصرف دارید بهتر است برای خرید کلید قطع کن یا همان شناور منبع آب هزینه نکنید.
ساختار فلوتر یا شناور منبع آب
فلوتر منبع آب یا همان شناور منبع آب به طور کلی دارای سه بخش اصلی است:
- شیر
- استم
- بخش شناور
شیر، مسیر جریان آب از لوله را زمانی که استم بالا میآید و آببندی کاملی را ایجاد میکند را میبندد. استم شیر را به قسمت شناور متصل میکند. در بعضی از کاربرد ها استم جهت تنظیم هنگامی که آب بسته است، به کار برده میشود.
شناور معمولا گرد و پر شده از هوا می باشد. هوای داخل این شناور محبوس و به ساقه متصل است. با توجه به هوای گیر افتاده در شناور، دستگاه دارای نیروی بویانسی یا شناوری میباشد و در سطح آب شناور باقی میماند. هنگامی که جریان آب از مخزن آزاد میشود، شناور سقوط میکند و شیر را باز میکند.
شیر تا زمانی که شناور به سطح از پیش تعیین شده با افزایش میزان آب برسد، باز است و پس از رسیدن به آن سطح بسته میشود. در دیاگرام زیر ساختار داخلی و نحوه عملکرد فلوتر ساچمه ای را مشاهده می کنید.
-
شیر فلوت توپی
نوع دیگری از شیر شناور “شیر فلوت توپی” است. در این مدل، شیر جریان سیال را میبندد، اما به جای سیال یا آب بند از خط ونت (vent) استفاده میشود. فلوت توپی با استفاده از یک براکت در محل نگهداری می شود که درست در زیر خط ونت قرار داده می شود. وقتی که آب یا دیگر سیالات بالا می آید، توپی شناور میگردد و باز شدن لوله خروجی را پوشش میدهد. در این حالت از عبور هر گونه مایع از خط خروجی جلوگیری میشود. اگر آببندی به درستی کار کند، این مدل می تواند ورود مایع بیشتر به مخزن ذخیره را محدود کند.
-
شیر فلاپر
زمانی که دسته توالت کشیده می شود، مکانیزم تخلیه با استفاده از میله یا زنجیر فعال میشود. این مکانیزم ممکن است شیر فلاپر باشد، که طوری طراحی شده است که آهستهتر از آب تهنشست کند و از کاسه زیر توالت خارج میشود و در نتیجه تانک خالی میگردد. از آن جایی که سطح منبع آب افت می کند، شناور پایین میآید و شیر را به کار میاندازد. آب وارد منبع میگردد تا دوباره پر شود. جریان کوچکتر به تانک سر ریز به منظور پر کردن کاسه هدایت میشود. هنگامی که شیر فلاپر بسته می شود، جریان آب از شیر پر شده ادامه پیدا میکند تا زمانی که سطح مخزن دوباره به خط پر شدن برسد.
-
شیر سیفون
مکانیزم تخلیه دیگر، که در انگلستان رایج است، شیر سیفون میباشد. میله یا زنجیر یک پیستون را به بالا میکشد که بار اولیه آب به آن وارد شده است. هنگامی که ستون آب از خم سیفون عبور میکند شروع به سرازیر شدن از لوله میکند. سیفون مخزن را خالی میکند تا آب موجود در مخزن خالی شود و در نتیجه آب موجود در مخزن زیر سیفون مصرف شود.
-
شیر ballcock
در انتهای روند تخلیه ballcock به کاهش سطح آب پاسخ میدهد و مخزن را دوباره پر می کند. اگر شیر یا شناور خراب شود و به سطح آب اجازه عبور از خط بدهد، آب به داخل تیوب سر ریز میریزد و از کاسه خارج میشود (در نوع شیر فلاپر ) و یا به خارج تخلیه می شود (در نوع سیفون). اگر چه این امر باعث تلف شدن آب نمیشود، اما از سیلابی که در غیر این صورت پس از شکست شیر اتفاق میافتد، جلوگیری میکند.
انواع شناورمنبع آب
1- شناور مکانیکی
زمانی که میزان آب موجود مخزن زیاد میشود، سطح آب بالا میآید و شناور مکانیکی نیز بر اثر خالی بودن، همراه با سطح آب بالا میآید. درنهایت شناور منجر به بسته شدن شیر ورودی آب میشود. به همین ترتیب زمانی که از آب مخزن استفاده شده و سطح آب پایین میآید، شناور نیز پایین میآید و شیر ورودی باز میشود.
نحوه استفاده از شناور مکانیکی
- قرار دادن شناور مکانیکی در ته چاه و مخزن آب
- قرار دادن شناور مکانیکی در قسمت بالایی مخزن آب
2- شناور برقی
از دیگر انواع شناور منبع آب، فلوتر برقی یا شناور برقی است که از دقت عمل برخوردار است و وظیفه آن مانند شناور مکانیکی، کنترل کردن میزان و سطح آب موجود در مخزن آب است. در شناورهای برقی، با کاهش و افزایش پیدا کردن سطح آب، مدار کاری پمپ آب قطع و وصل میشود. شناور برقی با غیر فعال کردن پمپ، طول عمر پمپ را افزایش میدهند. با فعال کردن آن از پر شدن مخزن جلوگیری میکنند.
ویژگیها | فلوتر آب الکترومکانیکی | فلوتر آب برقی |
---|---|---|
مکانیزم عملکرد | مکانیکی با استفاده از سوئیچ شناور و کنتاکتها | الکترونیکی با استفاده از سنسورهای سطح آب |
دقت سنجش سطح آب | متوسط | بالا |
نصب و نگهداری | نصب ساده، نگهداری بالا | نصب پیچیده ، نگهداری آسان |
طول عمر | متوسط | بالا |
مصرف انرژی | کم، فقط برای فعالسازی کنتاکتها | بسیار کم، اما نیاز به برق پایدار دارد |
قابلیت استفاده در شرایط خاص | مقاوم در برابر نوسانات برق؛ حساس به فرسایش | حساس به نوسانات برق؛ مقاوم در برابر فرسایش |
قیمت | پایین | بالا |
کاربردها | مصارف عمومی، پمپهای خانگی، مخازن ذخیره آب | سیستمهای صنعتی، استخرها، تصفیهخانهها |
کاربردهای شناور منبع آب
شایعترین کاربرد شناور منبع آب یا قطع کن منبع آب در توالت های استاندارد خانگی میباشد. فلوتر در داخل مخزن ذخیره پشت توالت قرار میگیرد. اکثر مدل ها دارای یک شناور بالونی شکل که به ساقه متصل است، میباشند. زمانی که توالت آب را پر فشار میریزد و آب آزاد میشود. شناور سقوط میکند و شیر فعال و باز است. مخزن دوباره پر می گردد و شیر بسته میشود.
راهنمای انتخاب شناور منبع آب براساس سایز
با توجه به اینکه فلوتر اولین عضو منبع است و آب از شیر فلوتر عبور کرده و به مخزن میریزد، انتخاب شناور منبع آب برمبنای سایزی که با سیستم تناسب داشته باشد بسیار اهمیت دارد. زیرا اگر در نصب خود دقت نکنید و شناور مخزن شما به خوبی کار نکند، سیستم دچار نقص شده و استهلاک بالائی به همراه خواهد داشت.
در انتخاب فلوتر یا شناور منبع آب براساس سایز لازم است به نکات زیر توجه کنید:
- سایز شیر فلوتر: برای نصب شناور باید بدانید که هر چقدر سایز شیر فلوتر بزرگتر باشد آب بیشتری را عبور داده و مخزن زودتر پر خواهد شد.
- فشار آب و حجم منبع: لازم است بدانید سایز فلوتر، مدت زمان لازم برای پرشدن منبع را تعیین خواهد کرد. پس اگر میخواهید مخزن خود را در مدت زمان خاصی پر کنید باید با توجه به حجم مخزن، سایز فلوتر را انتخاب کنید.
- میزان تحمل فشار توسط فلوتر: در نصب شناور منبع آب این نکته بسیار اهمیت دارد که بدانید فلوتری که خریداری میکنید تا چند بار فشار را تحمل میکند. در نظر داشته باشید فشاری که فلوتر تحمل میکند نباید کمتر از فشار آب شیر ورودی باشد. در غیر این صورت فلوتر فشار اضافی را تحمل نکرده و شیر را در زمان نامناسب باز میکند.
قیمت شناور منبع آب
فلوتر یا شناور منبع آب با توجه به عملکرد مهمی که دارند نقش مهمی را در صنعت و مکانیزاسیون بر عهده دارند. قیمت شناور منبع آب براساس نوع و کاربرد آن متنوع است و به طور کلی میتوان گفت پارامترهائی نظیر برند و کشور سازنده، جنس بدنه، سایز، فشار کاری و… بر قیمت شناور منبع آب تاثیر گذار هستند. با توجه به حساسیت کاربرد این تجهیز در خطوط صنعتی و یا کاربردهای عمومی در خرید شناور منبع آب پیشنهاد می شود از خدمات رایگان و تخصصی مشاوره خرید کارشناسان فنی گروه صنعتی ناین بهره بگیرید تا به انتخابی مناسب برای کاربرد خود دست یابید. جهت کسب اطلاع در خصوص خرید و قیمت شناور منبع آب یا فلوتر از طریق راه های ارتباطی با ما در تماس باشید.
دستور العمل هایی برای نصب شناور منبع آب – نحوه اتصال فلوتر به پمپ آب
سیمهایی با وزنهای انتخابی جهت نصب در مواقعی که فلوت ولو به یک جای ثابت ایمن نشده است مانند سیم فشار پمپ در سطح آب دلخواه، موجود می باشد. در مواقعی که شناور آزادانه در منبع پایین می آید، نیروی وزن لازم است.
شناور یا قطع کن منبع آب در سه حالت عمل می کند:
1- حالت پر کردن اتوماتیک (AUTO FILL)
زمانی که شناور منبع آب در وضعیت آویزان باشد، اتصالات بسته خواهد شد. به این وضعیت معمولا برنامه های”pump up” یا “نرمال بسته ” میگویند. در این برنامه ها از شناور یا قطع کن منبع آّب برای روشن کردن پمپ استفاده میشود. با توجه به اینکه فلوتر برای اضافه کردن آب به منبع کاربرد دارد. در نتیجه برای اطمینان حاصل کردن از اینکه در منبع آب باشد از فلوتر استفاده میشود.
در حالت پر کردن اتوماتیک سیم مشکی به برق AC (ارت) وصل میشود و سیم آبی به پمپ وصل میشود. سیم قهوه ای در این حالت استفاده نمیشود.
2- محافظت از پمپ و حالت تخلیه خودکار
زمانی شناور در حالت آویزان قرار میگیرد که هیچ آبی در منبع نباشد و در این صورت اتصالات شناور باز خواهد شد. این حالت معمولا “Pump down” و یا “نرمال باز” گفته میشود.
برنامه حفاظت از پمپ
در این برنامه، زمانی که سطح آب به کمترین حال میرسد، قطع کن منبع آب عملکرد پمپ را قطع میکند. این کار جهت حفاظت از پمپ و جلوگیری از استخراج لایه نامطلوب آخری در تانک میباشد.
برنامه تخلیه خودکار
در این برنامه، شناور منبع آب جهت فعال نگه داشتن وظیفه مستمر شیر به منظور تخلیه منبع تا سطح آب دلخواه استفاده میشود. این برنامه جهت تخلیه منبع کمکی که قبل از منبع ذخیره اصلی قرار گرفته است، استفاده میشود.
در هر دوی این برنامه ها، سیم مشکی به برق ارت AC وصل میشود. سیم قهوه ای به پمپ و سیم آب بدون استفاده می باشد.
3- کنترل شیر سه راهه
توانایی چندگانه قطع کن منبع آب به طور فوق العاده ای کنترل بسیاری از شیرهای سهراهه در انواع شیرهای برقی و اکچویتورهای الکتریکی را ساده میسازد. در این کاربرد، شناور منبع آب عملکرد شیر را کنترل میکند. در این برنامه، سیم برق مستقیما به روی “common” به شیر سه راهه وصل میشود. سیم دیگر برق به سیم مشکی فلوت ولو وصل میشود. سیم آبی فلوت ولو به پایانه “rainwater” و سیم قهوه ای به پایانه “backup supply” وصل میشود.
وضعیت “rainwater” زمانی است که سطح آب در بیشترین حالت در منبع قرار دارد و وضعیت backup supply زمانی است که سطح آب پایین است و یا زمانی که تانک خالی است. دقت داشته باشید که ولتاژ در یک زمان فقط در یکی از پایانه ها کار میکند.
فلوتر، سیم قهوه ای را زمانی که شناور آویزان است (تانک خالی است) به کار میگیرد. هنگامی که فلوت، شناور است (تانک پر است) سیم آب را به کار میگیرد. بیشتر شیرهای سه راهه سوئیچ های لیمیت داخلی دارند. که پس از رسیدن شیر به موقعیت مورد نظر، برق را قطع می کند.