لرزه گیر

لرزه گیر چیست؟

لرزه‌ گیر صنعتی (Industrial Vibration Isolator) ابزاری است که برای کاهش و یا حذف لرزش‌ها و ارتعاشات ناشی از فعالیت ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لرزش‌ها در خطوط صنعتی مختلف می‌توانند به دلایل مختلفی از جمله حرکت قطعات مکانیکی، موتورهای در حال کار، توربین‌ها یا پمپ‌ها ایجاد شوند و ممکن است با آسیب به تجهیزات منجر به کاهش عمر مفید آنها و اختلال در عملکرد سیستم‌ها شوند. به همین دلیل، استفاده از لرزه‌ گیر در شبکه‌های لوله‌کشی امری بسیار ضروری و حیاتی است.

لرزه‌ گیر صنعتی ارتعاشات و لرزه‌های ناشی از نوسانات فشار سیال درون لوله‌ها را کاهش داده یا به طور کامل حذف می‌کند. این تجهیزات با کاهش ارتعاشات در سیستم لوله‌کشی، آسیب‌های ناشی از ضربه به لوله‌ها را کاهش داده و به تثبیت عملکرد سیستم کمک می‌کنند.

برخی از لرزه‌گیرها طراحی ساده‌ای دارند و معمولاً از یک قطعه لاستیکی (رابر) تشکیل شده‌اند و برای نصب در زیر پایه‌های موتور، سانتریفیوژ، دستگاه‌های مکانیکی خطوط تولید یا حتی ماشین‌های چاپ به کار می‌روند. در مقابل، برخی دیگر از لرزه‌گیرها دارای طراحی پیچیده‌تری هستند و مدل‌های متنوعی از آنها برای تحمل فشارهای بالا و کاهش لرزش‌های سنگین تولید شده‌اند.

لرزه‌گیرها اغلب در خطوط لوله گاز و نفت بیش از خطوط لوله آب مورد استفاده قرار می‌گیرند، به ویژه در مواردی که پمپ‌های پرفشار بر روی سیستم نصب شده باشد. علاوه بر این، لرزه‌گیرها نقش مهمی در کاهش ضربه‌های ناگهانی سیال، مانند پدیده ضربه قوچ، ایفا می‌کنند.

کاربرد لرزه گیر در صنعت

لرزه‌ گیر در صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا حتی کوچک‌ترین مشکل یا نشتی ناشی از ارتعاش بیش‌ازحد لوله‌ها می‌تواند پیامدهای جدی و خطرناکی به دنبال داشته باشد. برای مثال، در یک خط لوله گاز، جابجایی ناشی از مکش یا تخلیه سیال می‌تواند موجب نشت گاز شود که در نهایت ممکن است به انفجار خطوط لوله و بروز فاجعه منجر گردد.

استفاده از لرزه‌گیر در صنایع مختلف به منظور کاهش سر و صدای ناشی از پمپ‌ها، کمپرسورها و فن‌های به کار رفته در سیستم‌ها، بسیار رایج است. این تجهیزات با کاهش ارتعاشات و سر و صدا، به طور مؤثری از استهلاک لوله‌ها جلوگیری کرده و عمر مفید آن‌ها را افزایش می‌دهند. یکی دیگر از کاربردهای مهم لرزه‌گیرهای صنعتی، کنترل و کاهش شدت شوک‌های ناشی از تخلیه یا مکش سیال در لوله‌ها است که به حفظ ایمنی و پایداری سیستم کمک می‌کند. لرزه‌گیر های صنعتی در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که در بخش زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره می‌کنیم:

• صنایع نفت و گاز و پتروشیمی؛ در پمپ ها، کمپرسورها و توربین ها
• نیروگاه ها؛ برای کاهش ارتعاشات تجهیزات سنگین مانند ژنراتورها
• صنایع ساحتمانی؛ برای استفاده در سیستم های تهویه و آسانسورها
• کارخانجات تولیدی؛ در ماشین آلات سنگین و خطوط تولید
• سیستم های حمل و نقل؛ در قطارها و خودروهای صنعتی
• صنایع فولاد؛ برای کاهش شوک های ناشی از عملکرد تجهیزات سنگین
• صنایع غذائی؛ برای کنترل ارتعاشات میکسرها و خطوط انتقال سیالات

و …

مزایای استفاده از لرزه گیر در صنعت

کاربرد لرزه‌گیر در صنعت مزایای بسیاری به همراه دارد که تأثیر چشمگیری بر بهبود عملکرد و کارایی تجهیزات دارد. این ابزارها با کاهش ارتعاشات، صدا و شوک‌های ناشی از فعالیت ماشین‌آلات، از خرابی زودهنگام و استهلاک تجهیزات جلوگیری کرده و عمر مفید آن‌ها را افزایش می‌دهند. لرزه‌گیرها همچنین نقش کلیدی در پیشگیری از نشتی و آسیب به لوله‌ها و سیستم‌های انتقال سیالات داشته و به تثبیت عملکرد سیستم کمک می‌کنند. علاوه بر این با کاهش نویز و ارتعاشات، محیط کاری ایمن‌تر و آرام‌تری برای کارکنان فراهم می‌کند. استفاده از لرزه‌گیر نه تنها هزینه‌های نگهداری و تعمیر را کاهش می‌دهد، بلکه ایمنی سیستم را بهبود بخشیده و خطرات ناشی از خرابی یا نشت را به حداقل می‌رساند.

انواع لرزه گیر صنعتی

لرزه‌گیرهای صنعتی با توجه به نوع کاربرد، شرایط عملیاتی و میزان ارتعاشات به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند.  از رایج ترین لرزه گیرهای غیر فلزی لرزه گیر لاستیکی می باشد و از رایج ترین لرزه گیرهای فلزی می توان به  لرزه گیر آکاردئونی اشاره کرد که در حوزه های مختلفی کاربرد دارند. در بخش زیر انواع لرزه گیر را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

انواع لرزه گیر براساس جنس بدنه

• لرزه گیر لاستیکی

لرزه‌گیرهای لاستیکی از لاستیک طبیعی یا مصنوعی ساخته شده‌اند و به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، قادر به جذب ارتعاشات با فرکانس‌های پایین و متوسط هستند. این نوع لرزه‌گیرها معمولاً بین تجهیزات و سطح پایه قرار می‌گیرند و با جذب ارتعاشات، از انتقال آن‌ها به سازه‌های اطراف جلوگیری می‌کنند. لرزه‌گیرهای لاستیکی سبک بوده و در برابر خوردگی، مواد شیمیایی و رطوبت مقاوم هستند. از این تجهیزات در کاربردهایی نظیر پمپ‌ها، کمپرسورها، موتورهای کوچک، سیستم‌های تهویه و دستگاه‌های مکانیکی سبک استفاده می‌شود. علاوه بر این، لرزه‌گیرهای لاستیکی با کاهش استهلاک تجهیزات، عمر مفید آن‌ها را افزایش داده و محیطی ایمن‌تر و آرام‌تر برای کار فراهم می‌کنند.

لرزه‌گیرهای لاستیکی در سیستم‌های پایپینگ مزایای زیادی دارند و به طور مؤثر در کمترین فضاها عمل می‌کنند. این لرزه‌گیرها با کاهش ارتعاشات و جذب شوک‌ها، باعث کاهش سایز سیستم‌های لوله‌کشی شده و در نتیجه به بهبود عملکرد و افزایش کارایی و بهره‌وری سیستم کمک می‌کنند. استفاده از این تجهیزات موجب می‌شود که سیستم‌های لوله‌کشی به طور بهینه‌ عمل کرده و مشکلات ناشی از ارتعاشات و استهلاک کاهش یابد.

لرزه‌گیرهای لاستیکی به طور کلی به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. انواع مختلف این لرزه‌گیرها عبارتند از:

• لرزه گیر لاستیکی تک محوره
• لرزه گیر لاستیکی دو محوره
• لرزه گیر لاستیکی استوانه ای
• لرزه گیر لاستیکی ورقه ای
• لرزه گیر لاستیکی ترکیبی
• لرزه گیر لاستیکی فنردار

لرزه‌گیرهای لاستیکی به دلیل مزایای منحصر به فرد خود، گزینه‌ای مناسب برای بسیاری از سیستم‌های صنعتی هستند. این لرزه‌گیرها دارای قابلیت انعطاف‌پذیری بالا و وزن سبک بوده و می‌توانند در سیکل‌های حرکتی تقریباً نامحدود به‌خوبی عمل کنند. طراحی آن‌ها به‌گونه‌ای است که می‌توانند ارتعاشات را در جهات مختلف عمودی، افقی و زاویه‌ای حذف کنند، که باعث کاهش تاثیرات منفی ارتعاشات بر تجهیزات و سیستم‌ها می‌شود. نحوه اتصال این لرزه‌گیرها به صورت فلنجی است، که نصب آن‌ها را ساده و سریع می‌کند. همچنین، از آنجایی که این لرزه‌گیرها نیازی به واشر و درزبند ندارند، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را کاهش می‌دهند. یکی از دیگر مزایای لرزه گیرهای لاستیکی جلوگیری از اتلاف حرارت است که می‌تواند به بهبود کارایی سیستم‌های صنعتی کمک کند.

• لرزه گیر فلزی

لرزه‌گیر فلزی یک نوع لرزه‌گیر است که از مواد فلزی مقاوم مانند فولاد، استیل یا آلیاژهای خاص ساخته می‌شود و وظیفه آن نیز عمدتاً کاهش ارتعاشات و شوک‌ها در سیستم‌های صنعتی با شرایط فشار و دمای بالا است. لرزه گیر فلزی به دلیل ساختار محکم و مقاومت بالای خود در برابر تغییرات محیطی، فشارهای مکانیکی و دماهای شدید، به‌طور مؤثری ارتعاشات را جذب می‌کند. این لرزه گیرها به ویژه در مواردی که نیاز به تحمل بارهای سنگین و ارتعاشات شدید وجود دارد، به کار می‌روند و قادرند حرکت‌های خطی و زاویه‌ای را به‌خوبی کنترل کنند. این تجهیزات در صنایع مختلفی نظیر نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، خطوط لوله و دستگاه‌های سنگین کاربرد دارند. استفاده از لرزه‌گیرهای فلزی به کاهش استهلاک دستگاه‌ها، پیشگیری از آسیب‌های ناشی از ارتعاشات و افزایش عمر مفید سیستم‌ها کمک می‌کند.

لرزه‌گیرهای فلزی نیز براساس کاربردهای مختلف در چند نوع طراحی و روانه بازار می‌شوند که عبارتند از:

• لرزه ‌گیر فلزی آکاردئونی
• لرزه ‌گیر فلزی مهاردار
• لرزه ‌گیر فلزی خرطومی فلزی
• لرزه ‌گیر فلزی فنرهای فشاری
• لرزه ‌گیر فلزی مهاردار زاویه‌ای
• لرزه ‌گیر فلزی فلنج‌دار
• لرزه ‌گیر فلزی لایه‌ای
• لرزه ‌گیر فلزی قابل جوش

انواع مختلف لرزه گیر فلزی به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، مانع از شکستگی لوله ها در سطح گسترده می‌شوند و به همین دلیل همواره از بهترین انتخاب ها در خطوط صنعتی و اتصالات مربوط به لوله ها در کارخانجات می‌باشند.

انواع لرزه گیر براساس نوع اتصال

لرزه گیرهای صنعتی براساس نوع اتصال به چند دسته تقسیم می شود که هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شده است. انتخاب نوع اتصال مناسب به فشار، دما، اندازه و نیازهای عملکردی سیستم بستگی دارد. در بخش زیر به طور خلاصه انواع لرزه گیرها براساس نوع اتصال مورد بررسی قرار گرفته است:

• لرزه گیرهای فلنجی

نوع اتصال در این نوع لرزه گیرها از نوع اتصالات فلنجی است. لرزه گیرهای فلنجی به طور معمول در سیستم های لوله کشی با فشار و دمای بالا کاربرد دارند از مهمترین ویژگی های لرزه گیرهای فلنجی نصب آسان و محکم بودن اتصالات آنها است.

• لرزه گیرهای رزوه ای

لرزه گیرهای رزوه ای از طریق پیچ و مهره به سیستم لوله کشی متصل می شوند. این نوع لرزه گیرها عمدتا در سیستم های کوچک با فشار و دمای کمتر کاربرد دارند و شیوه نصب آنها ساده تر از سایر لرزه گیرها است.

• لرزه گیرهای جوشی

لرزه گیرهای جوشی از طریق جوشکاری مستقیما به لوله ها متصل می شوند. این نوع لرزه گیرها برای سیستم های با نیاز به اتصالات دائمی و مقاوم در برابر نشت استفاده می شوند. لرزه گیرهای جوشی به دلیل اطمینان بالای اتصال، در صنایع نفت و گاز کاربرد زیادی دارند.

• لرزه گیرهای کلمپی

این نوع لرزه گیرها با استفاده از بست های کلمپی به لوله ها متصل می شوند. لرزه گیرهای کلمپی معمولا برای کاربردهای موقت یا شرایطی که نیاز به نصب سریع دارند مناسب هستند.

• لرزه گیرهای ترکیبی

در حقیقت نحوه اتصال لرزه گیرهای ترکیبی مجموعی از اتصالات مختلف مانند فلنجی و رزوه ای را در بر می گیرد. لرزه گیرهای ترکیبی معمولاً برای سیستم های خاص با نیازهای متنوعی طراحی شده اند.

مزایای استفاده از لرزه گیر صنعتی

استفاده از لرزه‌گیرهای صنعتی مزایای زیادی دارد که به بهبود عملکرد و طول عمر تجهیزات کمک می‌کند. لرزه‌گیرها با کاهش ارتعاشات، شوک‌ها و سر و صداهای ناشی از عملکرد ماشین‌آلات، از آسیب به تجهیزات و استهلاک زودهنگام آن‌ها جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این، لرزه‌گیرها به کاهش نشت و آسیب‌های احتمالی در سیستم‌های لوله‌کشی و انتقال سیالات کمک کرده و عملکرد پایدار سیستم‌ها را تضمین می‌کنند. همچنین با کاهش نویز و ارتعاشات، محیط کاری ایمن‌تر و آرام‌تری ایجاد می‌شود. به‌طور کلی، استفاده از لرزه‌گیرهای صنعتی هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش داده، ایمنی سیستم را افزایش می‌دهد و خطرات ناشی از خرابی و نشت را به حداقل می‌رساند.

راهنمای خرید لرزه گیر صنعتی

لرزه‌گیرها معمولاً در فرآیندهای صنعتی سخت مانند صنایع برق، فولاد، معدن، شیمیایی و دیگر بخش‌ها استفاده می‌شوند. انتخاب صحیح، نصب مناسب و نگهداری بهینه لرزه‌گیرها می‌تواند به اطمینان از عملکرد بهینه و افزایش عمر مفید تجهیزات کمک کند. در برخی موارد، خرابی لرزه‌گیر می‌تواند منجر به آسیب و خرابی در کل سیستم شود. بنابراین، انتخاب صحیح لرزه‌گیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و برای رسیدن به بهترین انتخاب، ضروری است که ویژگی‌های هر نوع لرزه‌گیر بررسی شده و با توجه به شرایط خاص، مناسب‌ترین گزینه انتخاب گردد. در این بخش به بررسی مهم ترین نکات در خصوص خرید لرزه گیر می‌پردازیم:

1. ابتدا نوع ارتعاشات شناسائی شود. برای اینکار باید فرکانس، شدت و جهت ارتعاشات را مورد بررسی قرار دهید. دقت داشته باشید لرزه گیر مورد نظر باید قادر به جذب ارتعاشات در فرکانس ها و شدت های مشخص باشد.
2. شرایط محیطی کار ازجمله دما، رطوبت، مواد شیمیایی و میزان خورندگی و فرسایش در سیستم را در نظر بگیرید. انتخاب لرزه‌گیرهایی که مقاومت بالایی در برابر دما، فشار، رطوبت، سایش و استهلاک دارند، به طول عمر تجهیزات کمک می‌کند.
3. نوع سیستم یا دستگاهی که لرزه گیر قرار است در آن نصب شود نیز در انتخاب نوع آن تاثیر دارد. در نظر داشته باشید درهر یک از سیستم های لوله کشی، کمپرسورها، پمپ ها و موتورهای الکتریکی نیازهای متفاوتی در خصوص تحمل بار و جذب ارتعاشات وجود دارد.
4. نوع اتصال لرزه گیر باید با سیستم سازگار باشد.
5. دقت داشته باشید لرزه گیر مورد نظر به‌ویژه در محل‌هایی که حساسیت به صدا و ارتعاشات بالا است باید قادر به کاهش یا حذف نویز و ارتعاشات در محیط‌های صنعتی باشد.

نصب و راه اندازی لرزه گیر در سیستم لوله کشی

برای نصب و راه‌اندازی لرزه‌گیر در سیستم‌های لوله‌کشی، رعایت اصول و نکات کلیدی ضروری است تا عملکرد بهینه و ایمنی سیستم تضمین شود.

1. ابتدا باید لرزه‌گیر مناسب با توجه به شرایط سیستم، نوع ارتعاشات (عمودی، افقی یا زاویه‌ای)، ظرفیت بار، دما و فشار محیط انتخاب شود.
2. محل نصب باید در نقاطی باشد که بیشترین ارتعاشات و شوک‌ها ایجاد می‌شوند، مانند نزدیک پمپ‌ها، کمپرسورها یا سایر تجهیزات مولد ارتعاش.
3. جهت‌گیری نصب لرزه‌گیر باید متناسب با طراحی آن و نیاز سیستم باشد.
4. تثبیت دقیق و مطمئن لرزه‌گیر با استفاده از فلنج‌ها یا اتصالات مناسب اهمیت زیادی دارد تا از لغزش یا حرکت ناخواسته جلوگیری شود. همچنین باید فاصله کافی از تجهیزات و لوله‌ها رعایت شود تا لرزه‌گیر بتواند وظیفه جذب ارتعاشات را به درستی انجام دهد.
5. از اعمال فشارهای اضافی یا انحرافات ناخواسته هنگام نصب خودداری کنید زیرا این موارد می‌توانند به خرابی لرزه‌گیر منجر شوند.
6. بررسی دقیق اتصالات و درزگیری برای جلوگیری از نشت سیالات نیز ضروری است. پس از نصب، بازدیدهای دوره‌ای و نگهداری منظم برای بررسی سلامت لرزه‌گیر، اتصالات و عملکرد آن انجام شود.
7. رعایت استانداردهای صنعتی و دستورالعمل‌های تولیدکننده نیز از الزامات مهم در فرآیند نصب است.

با رعایت این موارد، عمر مفید تجهیزات افزایش یافته و از خرابی‌ها و هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌شود.

قیمت لرزه گیر

قیمت لرزه‌گیر صنعتی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع و طراحی لرزه‌گیر، جنس مواد سازنده، ابعاد و اندازه، ظرفیت تحمل فشار و دما، و کاربرد آن در صنایع مختلف اشاره کرد. جنس لرزه‌گیر، مانند لاستیکی، فلزی یا آکاردئونی، و کیفیت ساخت آن نقش اساسی در تعیین قیمت دارند. از سوی دیگر شرایط محیطی، از جمله مقاومت در برابر مواد شیمیایی، خوردگی و دماهای بالا نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار هستند. نوع اتصالات، نظیر فلنجی، رزوه‌ای یا جوشی، و همچنین برند تولیدکننده، بر قیمت نهایی اثر می‌گذارند. گاهی ممکن است در موارد خاص، سفارش‌هایی با مشخصات سفارشی ممکن است هزینه بیشتری به همراه داشته باشند. بنابراین، قیمت لرزه‌گیر بر اساس ترکیبی از این عوامل و نیازهای کاربردی مشتری مشخص می‌شود.