انگل ولو

انگل ولو یا شیر زوایه ای چیست

انگل ولو یا شیر زاویه‌ای (Angle Valve) یکی از انواع شیرآلات صنعتی است که به دلیل داشتن بدنه با طراحی Y شکل، مسیر جریان سیال را با زاویه ۹۰ درجه تغییر می‌دهد و در عین حال اجازه عبور جریان با حداقل افت فشار را می‌دهد. در ساختار این شیر یک پیستون قرار دارد که به صورت زاویه‌دار درون بدنه قرار گرفته و به کمک محرک‌های مختلف به‌صورت خطی حرکت می‌کند. هنگامی که پیستون و ساقه شیر از نشیمنگاه جدا می‌شوند، مسیر جریان باز شده و سیال می‌تواند عبور کند؛ در مقابل، با پایین آمدن آن‌ها و قرار گرفتن پلاگ روی نشیمنگاه، مسیر جریان بسته می‌شود. به دلیل همین نحوه عملکرد، انگل ‌ولو برای انتقال انواع مایعات و گازهای تحت فشار از جمله بخار، هوا و سیالات در محیط‌های صنعتی بسیار کاربرد دارد و عملکرد سریع، قابلیت تمیزکاری آسان و طول عمر مناسب از جمله مزایای آن محسوب می‌شود. هنگام انتخاب این شیر باید به نوع، سایز، جنس، نوع محرک و همچنین فشار و دمای کاری آن توجه کرد تا بازدهی و ایمنی سیستم تضمین شود.

کاربرد انگل ولو

انگل ولو یا شیر زاویه‌ای به دلیل طراحی خاص بدنه و عملکرد خطی پیستون، یکی از بهترین گزینه‌ها برای کنترل، قطع و وصل و حتی تنظیم دبی جریان سیالاتی مانند آب، بخار، روغن و انواع گازها در سیستم‌های صنعتی محسوب می‌شود. این شیر علاوه‌بر تحمل فشار و دمای بالا، توانایی عملکرد با سرعت و دقت زیاد را دارد و به همین دلیل می‌توان آن را در طول زمان بارها بدون افت کارایی باز و بسته کرد. همچنین امکان تجهیز آن به محرک برقی باعث شده تا از آن در سیستم‌های خودکار و اتوماسیون صنعتی به‌ویژه در خطوط انتقال بخار و سیالات فرآیندی در صنایعی مثل نفت و گاز، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، کارخانه‌های سیمان و فولاد، صنایع دارویی و غذایی و همچنین تاسیسات آب و فاضلاب استفاده گسترده‌ای شود.

ساختار و عملکرد انگل ولو

انگل ولو یا شیر زاویه‌ای دارای بدنه‌ای با طراحی Y شکل و دو ورودی و خروجی است که با زاویه ۹۰ درجه نسبت به یکدیگر قرار گرفته‌اند و همین ویژگی باعث می‌شود هنگام تغییر مسیر جریان، کمترین میزان افت فشار ایجاد شود. در قسمت داخلی آن یک پیستون به همراه ساقه و پلاگ قرار دارد که به‌صورت زاویه‌دار نصب شده و توسط محرک‌های دستی، پنوماتیکی یا برقی به‌صورت خطی حرکت می‌کند. در حالت عادی و زمانی که شیر بسته است، پیستون روی نشیمنگاه (Seat) قرار می‌گیرد و پلاگ با فشار روی آن نشسته و مسیر عبور سیال را کاملا مسدود می‌کند. زمانی که محرک فرمان باز شدن می‌دهد، پیستون و ساقه به سمت بالا حرکت می‌کنند، پلاگ از نشیمنگاه جدا شده و فضای عبور سیال در داخل بدنه آزاد می‌‎شود؛ در نتیجه سیال از ورودی وارد و از دهانه زاویه‌دار خروجی خارج می‌شود. این نوع طراحی علاوه بر ایجاد مسیر مستقیم برای عبور سیال، از رسوب‌گیری اجزای داخلی جلوگیری کرده و باعث می‌شود در کارکردهای طولانی نیاز کمتری به سرویس و نگهداری داشته باشد. همچنین به دلیل حرکت دقیق و خطی اجزای داخلی، امکان کنترل دبی جریان و باز و بسته کردن متوالی و سریع مسیر با دقت بالا فراهم است. به همین دلیل انگل ولوها در شرایط کاری سخت و برای سیالات مختلفی همچون بخار، مایعات خورنده، گازهای داغ و سیالات فرآیندی تحت فشار به‌طور گسترده در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، دارویی، غذایی و خطوط انتقال بخار استفاده می‌شوند.

اجزای داخلی انگل ولو یا شیر زاویه ای

1. خروجی اگزوز
2. ورودی باد
3. پیستون 
4. پکینگ استم
5. پکینگ استم
6. شافت
7. بدنه انگل ولو
8. پلاگ

انواع انگل ولو

انگل ولوها (شیرهای زاویه‌ای) در گروه‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند و این دسته‌بندی‌ها معمولا بر اساس چند معیار اصلی انجام می‌گیرد. از نظر نوع عملکرد، این شیرها می‌توانند بصورت دستی، برقی یا پنوماتیکی عمل کرده و با توجه به نیاز سیستم، باز و بسته شوند. از نظر جنس بدنه نیز در انواع مختلفی مانند استیل، برنج، فولاد کربنی یا چدن تولید می‌شوند تا با شرایط مختلف سیال و دمای کاری سازگاری داشته باشند. علاوه بر این، انگل ولوها از نظر نوع اتصال نیز به صورت دنده‌ای، فلنجی یا جوشی طراحی می‌شوند و در نهایت نیز شرکت‌ها و برندهای تولیدکننده مختلفی این شیرها را با ویژگی‌ها و استانداردهای متفاوت به بازار عرضه می‌کنند؛ بنابراین هنگام انتخاب و استفاده، باید تمام این معیارها متناسب با شرایط پروژه در نظر گرفته شود.

انواع انگل ولو براساس عملکرد

• انگل ولو پنوماتیکی:

این نوع از شیر زاویه‌ای با استفاده از هوای فشرده (پنوماتیک) عمل می‌کند و معمولا در سیستم‌های خودکار که نیاز به باز و بسته شدن سریع و مکرر دارند به کار می‌رود. به دلیل سرعت بالای عملکرد و امکان اتصال به کنترلرهای اتوماسیون، در خطوط بخار، گاز و مایعات فرآیندی در صنایع پتروشیمی، غذایی و دارویی بسیار پرکاربرد است.

• انگل ولو برقی:

در این مدل از یک محرک الکتریکی برای حرکت دادن پیستون و باز و بسته شدن شیر استفاده می‌شود و به راحتی می‌توان آن را از طریق تابلوهای کنترلی یا PLC کنترل کرد. این نوع شیر برای سیستم‌های انتقال سیالاتی که نیاز به دقت بالا در زمان‌بندی باز و بسته شدن دارند، از جمله نیروگاه‌ها و تاسیسات صنعتی، مناسب است.

• انگل ولو دستی:

این نوع شیر به کمک یک دسته یا فلکه دستی کار می‌کند و مناسب سیستم‌هایی است که نیازی به اتوماسیون یا عملکرد سریع پیوسته ندارند. به‌دلیل سادگی ساخت و هزینه پایین، در خطوط ساده انتقال سیالات، تاسیسات آب و فاضلاب یا مسیرهای فرعی خطوط بخار استفاده می‌شود.

انواع انگل ولو براساس جنس بدنه

• انگل ولو استیل:

این نوع شیر از فولاد ضد زنگ ساخته شده و مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی، رطوبت و دماهای بالا دارد. به دلیل دوام و مقاومت شیمیایی، در صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی و خطوط انتقال سیالات خورنده یا گازهای داغ به‌طور گسترده استفاده می‌شود. همچنین در سیستم‌های بخار و آب صنعتی که نیاز به طول عمر بالا و نگهداری کم دارند، کاربرد فراوان دارد.

• انگل ولو برنجی:

بدنه این شیر از آلیاژ برنج ساخته شده و مقاومت مناسبی در برابر خوردگی و فرسایش دارد. شیرهای برنجی بیشتر در سیستم‌های آب سرد و گرم، تاسیسات ساختمانی، خطوط انتقال مایعات غیرخورنده و سیستم‌های تهویه مطبوع استفاده می‌شوند. همچنین به دلیل وزن سبک و هزینه مناسب، در پروژه‌های کوچک و متوسط بسیار محبوب هستند.

• انگل ولو فولاد کربنی:

این نوع شیر با فولاد کربنی ساخته می‌شود و برای تحمل فشارهای بالا و دماهای متوسط مناسب است. به دلیل استحکام مکانیکی بالا، در خطوط انتقال نفت، گاز، بخار و صنایع سنگین مانند پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها و کارخانه‌های فولاد کاربرد دارد. این شیرها معمولاً با پوشش‌های ضد خوردگی ارائه می‌شوند تا طول عمر کاری آن‌ها افزایش یابد.

• انگل ولو چدنی:

شیرهای زاویه‌ای چدنی از جنس چدن ساخته شده و برای فشارهای پایین تا متوسط مناسب هستند. این نوع شیر بیشتر در تاسیسات آب و فاضلاب، خطوط آبیاری صنعتی، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و پروژه‌های ساختمانی بزرگ استفاده می‌شود. قیمت مناسب و نصب آسان، از مزایای این نوع شیر به شمار می‌آید.

• انگل ولو تفلون یا پوشش‌دهی شده:

این شیرها دارای پوشش داخلی تفلون یا مواد مقاوم به خوردگی هستند و برای عبور سیالات خورنده یا اسیدی بسیار مناسب‌اند. کاربرد آن‌ها در صنایع شیمیایی، پالایشگاه‌ها، صنایع دارویی و خطوطی است که سیالات تهاجمی عبور می‌کنند و نیاز به حفاظت بالا در برابر خوردگی وجود دارد.

انواع انگل ولو براساس نوع اتصال

• انگل ولو با اتصال دنده‌ای:

در این نوع شیر، اتصالات ورودی و خروجی به صورت رزوه داخلی یا خارجی طراحی شده‌اند و برای نصب نیازی به تجهیزات جوش یا فلنج ندارند. شیرهای دنده‌ای معمولاً برای خطوط با فشار و دبی متوسط مناسب هستند و در سیستم‌های ساختمانی، خطوط آب و فاضلاب، تاسیسات سرمایشی و گرمایشی و پروژه‌های کوچک صنعتی کاربرد دارند. سهولت نصب و نگهداری، از مزایای اصلی این نوع اتصال است.

• انگل ولو با اتصال فلنجی:

این نوع شیر دارای فلنج در ورودی و خروجی است و با پیچ و مهره به خطوط لوله متصل می‌شود. شیرهای فلنجی برای خطوط با فشار بالا و دبی زیاد مناسب هستند و در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و خطوط انتقال بخار و سیالات داغ استفاده می‌شوند. این نوع اتصال امکان جداسازی و تعمیر راحت‌تر شیر را فراهم می‌کند و دوام بالایی در شرایط سخت کاری دارد.

• انگل ولو با اتصال جوشی:

در شیرهای جوشی، ورودی و خروجی مستقیماً به خط لوله جوش داده می‌شوند و هیچ گونه رزوه یا فلنجی ندارند. این نوع اتصال برای خطوطی با فشار و دمای بالا و شرایط کاری سخت مناسب است و بیشتر در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و خطوط انتقال بخار و سیالات خورنده کاربرد دارد. با توجه به جوشی بودن اتصال، نشتی بسیار کم و استحکام مکانیکی بالا از مزایای مهم این نوع شیر است.

• انگل ولو با اتصال سوییجی یا فشاری:

در این نوع شیر، اتصال ورودی و خروجی به کمک مهره‌های فشاری یا سوییج انجام می‌شود و بدون نیاز به جوشکاری قابل نصب و جداسازی است. این شیرها برای خطوطی که نیاز به تعویض یا تعمیر مکرر دارند، مانند سیستم‌های آب‌رسانی، تهویه مطبوع، خطوط آزمایشگاهی و صنایع غذایی، گزینه مناسبی هستند. نصب سریع و قابلیت سرویس آسان، از ویژگی‌های بارز این نوع اتصال محسوب می‌شود.

راهنمای خرید انگل ولو

هنگام خرید انگل ولو یا شیر زاویه‌ای، رعایت چند نکته کلیدی می‌تواند کارایی سیستم و دوام شیر را تضمین کند. ابتدا باید نوع سیال و شرایط کاری مشخص شود؛ به‌عنوان مثال، سیال ممکن است خورنده، اسیدی، گاز داغ یا مایع با دمای بالا باشد و میزان فشار کاری نیز اهمیت دارد. دوم، جنس بدنه و اجزای داخلی شیر باید با شرایط سیال و دما سازگار باشد؛ برای نمونه، شیر استیل برای سیالات خورنده و دماهای بالا مناسب است، در حالی که شیر برنجی بیشتر برای آب و مایعات غیرخورنده استفاده می‌شود. سوم، نوع اتصال شیر باید با خطوط لوله‌کشی هماهنگ باشد؛ دنده‌ای، فلنجی، جوشی یا سوییجی، هرکدام مزایا و محدودیت‌های خود را دارند و تأثیر مستقیمی بر نصب، نگهداری و نشتی دارند. علاوه بر این، نوع محرک و عملکرد شیر اهمیت دارد؛ شیرهای دستی برای سیستم‌های ساده، شیرهای پنوماتیکی برای عملکرد سریع و خودکار و شیرهای برقی برای کنترل دقیق و از راه دور مناسب‌اند. سایر پارامترها مانند سایز و قطر ورودی و خروجی، فشار و دمای کاری، استانداردهای ساخت و برند تولیدکننده نیز باید مد نظر قرار گیرند، زیرا انتخاب نامناسب می‌تواند باعث کاهش بازدهی، افزایش هزینه‌های نگهداری و حتی بروز خطرات ایمنی شود. بنابراین بررسی دقیق این عوامل و مشورت با کارشناسان فنی پیش از خرید، برای انتخاب شیر زاویه‌ای مناسب ضروری است.

قیمت انگل ولو

قیمت انگل ولو یا شیر زاویه‌ای تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل فنی و کیفی قرار دارد که هر یک به‌طور مستقیم بر عملکرد و طول عمر شیر اثر می‌گذارند. یکی از مهم‌ترین عوامل، جنس بدنه و اجزای داخلی شیر است؛ برای مثال، شیرهای استیل و فولاد ضدزنگ به دلیل مقاومت بالاتر در برابر خوردگی و دمای بالا معمولاً گران‌تر از شیرهای برنجی یا چدنی هستند. علاوه بر این، نوع اتصال و طراحی شیر نیز در تعیین قیمت نقش دارد؛ شیرهای فلنجی یا جوشی که قادر به تحمل فشار و دبی بالا هستند، نسبت به شیرهای دنده‌ای یا سوییجی قیمت بالاتری دارند. نوع عملکرد و محرک شیر، مانند دستی، پنوماتیکی یا برقی، نیز هزینه نهایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، زیرا شیرهای خودکار و برقی به قطعات اضافی و سیستم‌های کنترلی پیشرفته نیاز دارند. عوامل دیگری مانند سایز و قطر ورودی و خروجی، فشار و دمای کاری، استانداردهای صنعتی و برند تولیدکننده نیز بر قیمت اثرگذارند؛ شیرهای با سایز بزرگ، فشار کاری بالا یا گواهی‌نامه‌های استاندارد بین‌المللی معمولاً هزینه بیشتری دارند. در نهایت، شرایط بازار، میزان عرضه و تقاضا و عوامل اقتصادی منطقه نیز می‌توانند قیمت شیر زاویه‌ای را تغییر دهند، بنابراین انتخاب شیر مناسب باید همزمان با بررسی نیازهای فنی سیستم و بودجه صورت گیرد تا عملکرد بهینه و صرفه‌جویی اقتصادی تضمین شود.