شیر برقی آب

شیر برقی آب چیست؟

شیر برقی آب (Water Solenoid Valve) یک نوع شیر است که برای تنظیم جریان آب یا مایعات دیگر در سیستم‌های مختلف مانند آبیاری، تهویه مطبوع، و صنایع مختلف به کار می‌رود. این شیرها از یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی (سولنوئید) برای عملکرد خود استفاده می‌کنند.

در این سیستم، هنگامی که جریان برق به سیم‌پیچ اعمال می‌شود، میدان مغناطیسی ایجاد شده هسته فلزی داخل شیر را جابجا می‌کند. این جابجایی باعث باز یا بسته شدن مسیر جریان آب می‌شود. زمانی که برق قطع می‌شود، هسته فلزی به موقعیت اولیه خود بازگشته و شیر به طور خودکار بسته می‌شود.

شیرهای برقی آب به طور معمول در سیستم‌های آبیاری خودکار، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، و همچنین در سایر صنایع برای مدیریت جریان مایعات کاربرد دارند. این شیرها به راحتی قابل کنترل به صورت خودکار یا از راه دور هستند و به صرفه‌جویی در مصرف آب و انرژی کمک می‌کنند. باز و بسته شدن بوبین توسط القای مغناطیسی و به کمک جریان آب حاضر در لوله صورت می‌گیرد؛ به همین جهت در بسیاری از انواع شیر برقی آب، حتماً باید فشار کم آب قبل از شیر وجود داشته باشد. شیر برقی قابلیت قطع و وصل جریان به شکل لحظه ای را داشته و نمی‌توان همانند شیرهای موتوری جهت کنترل دبی آب ورودی از آن استفاده کرد. عمده کاربرد این نوع شیر برقی جهت مصارف آبیاری و کشاورزی و همچنین صنایع گوناگون است.

شیر برقی جایی استفاده می‌شود که جریان سیال بایستی به صورت اتوماتیک کنترل شود. تنوع در تولید شیر برقی سبب شده که به صورت تخصصی در صنعت مورد استفاده قرار بگیرند. شیر برقی تجهیزی می‌باشد که به جریان سیال اجازه حرکت و بسته شدن را می‌دهد. شیر برقی آب نوعی شیر اتوماتیک می‌باشد که به اپراتور نیاز ندارد و به صورت اتوماتیک توسط جریان الکتریسیته عمل می‌کند. پارامتر مهم و اساسی در انتخاب شیر برقی دبی Kv برحسب متر مکعب بر ساعت و همچنین فشار کاری می‌باشد.

کاربرد شیر برقی آب

شیر برقی آب کاربرد وسیعی در صنایع، کشاورزی و حتی مصارف خانگی دارد و در مواردی مانند قطع و وصل جریان، ترکیب دو جریان، آبیاری قطره ای، مه پاش و … استفاده می‌شود. یکی از مزایای شیر برقی یا شیر سلونوئیدی، سادگی و در عین حال قابل اعتماد بودن آن است و در اکثر موارد حتی در صورت خرابی نیز امکان تعویض قطعه خراب شده (مانند بوبین) وجود داشته و به سادگی صورت می‌گیرد. پر کاربردترین شیر برقی آب، نوع 220 ولت و نرمال کلوز آن است. از کاربردهای شیر برقی آب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کنترل جریان آب در سیستم های آبیاری
• سیستم های تصفیه آب
• ماشین آلات و تجهیزات
• سیستم های تاسیساتی ساختمان
• ماشین های شست و شو
• سیستم های ایمنی و اطفای حریق

از مهمترین مزایای انواع شیر برقی آب می توان به عملکرد سریع و دقیق آنها، قابلیت اتوماسیون و کنترل سریع و همچنین کاهش چشمگیر مصرف انرژی و آب اشاره کرد. رایج ترین نوع شیر برقی از نوع شیر دو راهی می باشد. شیر برقی دو راهی دارای دو مسیر می‌باشد، که نمونه پیشرفته‌تر آن دارای سه یا چند مسیر می‌باشد.

انواع شیر برقی آب

شیرهای برقی آب در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند تا متناسب با کاربردها و شرایط مختلف باشند. این شیرها را می‌توان بر اساس معیارهای زیر دسته‌بندی کرد:

انواع شیر برقی آب براساس عملکرد

شیر برقی عملکرد مستقیم

در شیر برقی عملکرد مستقیم، کویل به صورت مغناطیسی عمل می‌کند و شیر را به صورت مستقیم باز می‌کند. در شیر برقی شافت بالا آمده و نشیمنگاه شیر بدون توجه به فشار خارجی عمل می‌کند.

شیر برقی عملکرد غیر مستقیم (پایلوت‌دار)

در شیر برقی عملکرد غیر مستقیم، پلانگر زمانی که فشار در شیر برقی عملکرد غیر مستقیم ایجاد گردد، شیر برقی را باز و بسته می‌کند.

شیر برقی عملکرد غیر مستقیم انرژی الکتریکی کمتری برای عملکرد نیاز دارد، در حالیکه شیر برقی عملکرد مستقیم به انرژی کامل برای باز شدن نیاز دارد. زمانی که شیر برقی عملکرد مستقیم باز است انرژی خود را نگه داشته است اما شیر برقی عملکرد غیر مستقیم زمانی که در حالت باز باشند تمام انرژی خود را مصرف می کنند.

انواع شیر برقی آب براساس حالت عملکرد

• شیر برقی آب نرمال کلوز Normally Closed – NC

شیر برقی آب نرمال کلوز  نوعی شیر برقی است که در حالت عادی و بدون اعمال جریان الکتریکی بسته است. هنگامی که جریان برق به سیم‌پیچ (سولنوئید) آن اعمال می‌شود، میدان مغناطیسی ایجاد شده و با اعمال ولتاژ مشخص باعث باز شدن شیر و عبور جریان آب می‌شود. شیر برقی آب نرمال کلوز عموماً برای مواردی که باید جریان آب در زمان‌های خاص قطع یا وصل شود کاربرد دارند. این شیر عمدتاً در سیستم‌های کنترل خودکار آبیاری، ماشین آلات صنعتی، ماشین لباسشویی و ظرفشویی، سیستم های تصفیه آب و سیستم های ایمنی برای جلوگیری از نشت آب در صورت قطعی برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مزایای شیر برقی آب نرمال کلوز می‌توان به کاهش مصرف انرژی و ایمنی بالاتر در مواقع اضطراری اشاره کرد.

شیر برقی پارکر نرمال کلوز

• شیر برقی آب نرمال اوپن Normally Open – NO

شیر برقی آب نرمال اوپن نوعی شیر برقی است که در حالت عادی و بدون اعمال جریان الکتریکی باز است و جریان آب به‌طور طبیعی از آن عبور می‌کند. هنگامی که برق به سیم‌پیچ شیر اعمال می‌شود، میدان مغناطیسی ایجاد شده و با اعمال ولتاژ مشخص شیر را بسته می‌شود و جریان آب متوقف می‌گردد. شیر برقی آب نرمال اوپن برای مواردی که جریان باید در حالت عادی برقرار باشد و تنها در شرایط خاص قطع شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه در سیستم های خنک کننده برای جریان دائمی آب، سیستم های اضطراری، سیستم‌های گرمایشی و صنایع خاص کاربرد دارد. همچنین در صورت قطعی برق این قطعه به صورت پیش فرض در حالت باز قرار دارد که به این ترتیب مانع از اختلال در عملکرد سیستم می‌شود.

شیر برقی نرمال اوپن دوراویس

انواع شیر برقی آب براساس تعداد ورودی

شیر برقی آب دو راهه

هر کدام از دو مسیر در شیرهای دو راهی متناوباً اجازه خروج سیال را نمی‌دهند. شیر دو راهی می‌تواند مشخصاً به صورت نرمال باز یا نرمال بسته استفاده شوند. در شیرهای نرمال باز، شیر برقی تا زمانی که جریان برای بسته شدن شیر برقی اعمال شود. توقف انرژی الکتریکی سبب می‌شود شیر به صورت اتوماتیک مجدداً به حالت نرمال بازگردد. شیر برقی نرمال بسته بسیار رایج‌تر از شیر برقی نرمال باز می‌باشد و برعکس نرمال اپن عمل می‌کند، به این صورت که بسته می‌ماند تا اینکه منبع انرژی سبب باز شدن آن شود.

شیر برقی آب سه راهه

شیر برقی سه راهه دارای سه پورت می‌باشد. شیر برقی سه راهه معمولاً زمانی استفاده می‌شود که فشار متناوب و جامع اعمال شود مانند ماشین ظرف شویی یا دستگاه قهوه ساز.

شیر برقی موتوری

شیر سه راهه موتوری محصولی است که به دلیل نحوه عملکرد بسیاری آن را با شیر برقی اشتباه می‌گیرند. وجه تشابه این دو استفاده از سیال آب و عملکرد توسط جریان برق است. تفاوت مهم این دو، نحوه باز و بست جریان است.

شیر برقی آب سه راهه

تفاوت شیر برقی با شیر موتوری

• باز و بست جریان در شیر برقی توسط بوبین صورت می‌گیرد: بوبین نیز از آنجایی که توسط نیروی مغناطیسی عمل می‌کند، نمی‌تواند بیش از 2 ساعت به شکل مداوم جریان را باز یا بسته نگه دارد لذا از شیر برقی نمی‌توان به شکل دائم استفاده کرد. اما شیر موتوری توسط یک موتور با ایجاد نیروی گشتاور و چرخش اهرم دیسک آن را باز یا بسته می‌کند و پس از آن دیگر نیازی به استفاده از نیروی برق نیز نخواهد بود (حال آنکه در خصوص شیر برقی در تمام طول مدت استفاده نیروی الکتریسیته بوبین را باز یا بسته نگاه می‌دارد.)
• مقدار باز یا بست جریان است : در شیر برقی جریان یا کاملاً باز خواهد بود یا کاملاً بسته، در حالی که شیر سه راهه موتوری توانایی باز و بست تدریجی جریان (نیمه باز یا نیمه بسته) را داراست.
• فرمان قطع و وصل: در شیر برقی کافی است سیم آن را به جریان برق وصل کنید تا عمل کند، حال آنکه در شیر موتوری عملکرد باز و بست جریان توسط اکچویتور که آن نیز توسط کنترلر خارجی عمل می‌کند، صورت می‌گیرد.
• کاربرد: شیرهای دو راهه و سه راهه موتوری معمولاً کاربرد موتورخانه‌ای دارند و برای سیستم‌های تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرند، حال آنکه بیشتر برای آب سرد مورد استفاده قرار گرفته و محدوده وسیعی از کاربری‌ها مانند کشاورزی، صنعت، داروسازی و خانگی را شامل می‌شود.
• قیمت: در خصوص قیمت شیرهای دو راهه و سه راهه موتوری به مراتب قیمتی بالاتر از شیر برقی را دارا می‌باشند. 

شیر برقی چهار راهه

شیر برقی چهار راهه

شیر برقی چهار راهه دارای چهار مسیر یا بیشتر می‌باشد. شیر برقی چهار راهه به طور معمول با اکچویتور دوگانه استفاده می‌شوند. در این نوع شیر برقی نیمی از مسیرها فشار را تأمین می‌کنند و مسیرهای باقی مانده نیز فشار اضافی را فراهم می‌کنند. می‌توان شیر برقی چهار راهه را به صورت نرمال باز، نرمال بسته یا کلی استفاده کرد.

انواع شیر برقی آب براساس کاربرد

شیر برقی آب برای آبیاری

شیر برقی آبیاری برای کنترل خودکار جریان سیال در سیستم بکار می‌رود و نقش چشمگیری در صرفه جویی در مصرف آب دارد. ترکیب شیر برقی آبیاری به این صورت است که دارای دو خروجی به همراه یک تایمر بوده که عملکرد آن هم با باطری و هم با برق امکان پذیر است. این محصول جز محبوب ترین و پر فروش ترین تجهیزات آبیاری است که کاربرد فراوانی در این زمینه دارد. از مزایای ویژه شیر برقی آب برای آبیاری به تنظیم زمان بنا بر روال مشخص سیستم آبیاری بطور مثال از یک ساعت تا یک هفته، دارا بودن ریموت کنترل برای مدیریت دستگاه از راه دور می‌باشد. از کاربردهای دیگر شیر برقی آبیاری می‌توان به مواردی از قبیل صنایع آب، بخار، صنایع کشاورزی، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و آبیاری اتوماتیک گلخانه ها و … اشاره کرد. شیر برقی آبیاری از سایز 1 اینچ تا 3 اینچ تولید و روانه بازار می‌گردد. گروه فنی ناین بصورت تخصصی این دسته از محصولات را عرضه کرده و به همراه خدمات پس از فروش و گارانتی اختصاصی آی ناین ارائه می‌نماید.

شیر برقی آب برای کشاورزی

شیر برقی آب برای کشاورزی

از آنجایی که آبیاری به روش های سنتی باعث هدر رفت زیاد آب می‌شود، شیوه نوین جایگزینی برای آبیاری درختان و گیاهان در مزارع کشاورزی وجود دارد که توسط شیر برقی آب برای کشاورزی انجام می‌گردد که به این ترتیب در میزان مصرف و هدر رفت آب صرفه جویی بسیار چشم‌گیری صورت می‌گیرد. در صنعت کشاورزی چهار روش آبیاری وجود دارد که به شرح زیر است:

• آبیاری سطحی: از قدیمی ترین روش‌ها برای آبیاری زمین‌های کشاورزی است، به این صورت که آب داده شده به گیاهان توسط نیروی جاذبه به داخل زمین کشیده و پخش می‌شود.
• آبیاری سیلابی: در این روش آبراهه هایی برای عبور آب ایجاد می‌کنند و هیچ کنترلی روی آن ندارند. این روش به این صورت است که آب بصورت یکسان در زمین توزیع نمی‌شود و برای زمین ‌های با تراکم خاک بالا مناسب هستند.
• آبیاری مرزی: در این روش هم آبراهه هایی ایجاد می‌شود با این تفاوت که فشار آب وارد شده در آن ها کمتر است و برای اکثر خاک‌ها می‌توان از این روش استفاده کرد.
• آبیاری حوضی: در این روش که یک تکنیک نسبتاً مدرن است، یک حوضچه در زمین های کشاورزی ایجاد می‌کنند و با استفاده ازسیستم لوله کشی و تجهیزات پیشرفته آبرسانی آب را به زمین می‌رسانند. در این روش می‌توان از شیر برقی برای کشاورزی برای کنترل ورودی آب استفاده کرد.

شیر برقی آب برای آبیاری مدرن زمین های کشاورزی

• آبیاری زیر سطحی: در این روش  از سیستم لوله کشی در زیر سطح خاک، می‌توان آب را به صورت مستقیم به ریشه گیاه انتقال داد. هزینه‌ی نگهداری این روش بسیار کم است اما از معایب بزرگ این شیوه این است که احتمال شوری خاک در آبیاری زیر سطحی وجود دارد.
• آبیاری قطره‌ای: برای آبیاری زمین های کشاورزی با روش آبیاری قطره‌ای، لوله های منعطف و باریکی در ردیف‌های منظم روی سطح زمین قرار می‌گیرند که با فاصله های مشخصی در اطراف نواحی ریشه درختان و گیاهان روی آنها سوراخ‌هائی برای بیرون رفتن آب تعبیه شده است. با استفاده از یک شیر برقی آبیاری که در ابتدای لوله اصلی به کار برده می‌شود می‌توان زمان آبیاری را در ساعات مختلف شبانه روز تنظیم کرد و بطور کاملا هوشمند زمان و فواصل آبیاری را منطبق بر یک برنامه منظم تنظیم کرد.
• آبیاری بارانی: روش آبیاری بارانی روشی بسیار موثر و کاربردی در تامین رطوبت گیاهانی است که حساسیت زیادی به میزان رطوبت دارند. در این شیوه با بکارگیری  لوله های فشار قوی که روی زمین یا زیر خاک قرار می‌گیرند، آب به‌صورت بارانی یا مه پاش در فضا منتشر می‌شود. کاربرد شیر برقی در آبیاری بارانی نیز جهت برنامه‌ریزی هوشمند زمان و فواصل قطع و وصل جریان و همچنین صرفه جویی در مصرف آب و جلوگیری حداکثری از میزان هدررفت آب بسیار موثر می‌باشد.

شیر برقی آب برای موتورخانه ساختمان

شیرهای برقی آب دارای مدل‌های متنوعی هستند که بسته به نیاز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. وظیفه شیر برقی برای موتورخانه در صنعت ساختمان تنظیم کردن جریان در مدار است. هنگام خرید شیر برقی برای موتورخانه ساختمان‌ها عوامل مهمی نظیر میزان زمان روشن بودن، میزان فشار، محیطی که در آن می‌تواند کار کند و نوع اتصال برای هر دستگاه توجه نمود. انواع مختلف شیر برقی برای موتورخانه ساختمان به چند مدل مختلف جریان مستقیم، شیر برقی غیر مستقیم، شیر برقی دو راهه، شیر برقی سه راهه، شیر برقی چهار راهه تقسیم می‌شوند که بنابر ساختار سیستم انتخاب و کاربردهای مختلفی دارند.

راهنمای خرید شیر برقی آب

انتخاب و خرید شیر برقی آب به دلیل تنوع طراحی و ساختار نسبتاً پیچیده است و نیاز به تخصص و مشاوره فنی دارد اما اگر قصد خرید شیر برقی آب دارید باید نیازهای خود را به دقت بررسی کنید و ابزار متناسب با مصرف خود را براساس معیارهای مختلفی از جمله کاربرد، شرایط محیطی و ویژگی های فنی انتخاب کنید. در این بخش به بررسی مهمترین فاکتورها برای خرید شیر برقی آب می‌پردازیم:

1. نوع کاربرد را مشخص کنید

تعیین کنید شیر برقی آب را برای چه مصرفی نیاز دارید. برای مثال شیر برقی آب مورد نظر قرار است در یک کاربرد خانگی مانند دستگاه تصفیه آب یا ماشین لباسشویی مورد استفاده قرار گیرد یا در یک مزرعه کشاورزی برای سیستم آبیاری به کار رود؟ همچنین اگر قرار است این تجهیز را در خطوط صنعتی و یا تولیدی به کار ببرید باید در ابتدای امر مشخص شود.

2. نوع شیر برقی مورد نیاز را تعیین کنید

اکنون با توجه به عملکردی که از شیر برقی آب مورد نظر انتظار دارید نوع آن را تعیین کنید. در این مرحله اگر نیاز به کنترل جریان در چند مسیر دارید باید نوع شیر برقی از لحاظ دو طرفه یا سه طرفه بودن را بتوانید مشخص کنید. همچنین براساس نوع کاربرد می‌توانید حالت عملکرد نرمال بسته و نرمال باز بودن شیر را تعیین کنید.

3. فشار و دمای کاری سیستم را در نظر بگیرید

از نکات مهم دیگری که باید در خرید شیر برقی آب در نظر بگیرید سازگاری قطعه مورد نظر با فشار و دمای سیستم است.

• اگر فشار کم است، از انواع شیر برقی مستقیم استفاده کنید.
• برای فشارهای متوسط و بالا، شیرهای غیرمستقیم مناسب‌تر است.
• اگر دمای آب پایین است از شیرهای استاندارد استفاده کنید.
• برای آب گرم از شیرهایی با مقاومت حرارتی بالا استفاده کنید که معمولاً جنس بدنه آنها از استیل یا برنج است.

4. جنس بدنه و قطعات داخلی

جنس بدنه و قطعات داخلی شیر برقی علاوه بر آنکه قیمت قطعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بر عملکرد و دوام آن نیز تاثیر ویژه‌ای دارد. برای مثال انواع شیر برقی آب که جنس بدنه آنها از برنج یا استیل زنگ زده ساخته شده است دوام بالاتری دارند و در برابر فشار و خوردگی مقاوم تر عمل می کنند. در مقابل، انواع شیر برقی آب پلاستیک وزن کمتر و قیمت پایین تری دارند و برای آب و سیال های غیر خورنده کارایی دارند.

5. سایز

سایز ورودی و خروجی شیر برقی باید با سیستم لوله کشی شما هماهنگ باشد. رایج ترین سایزهای شیر برقی آب عبارتند از ½ اینچ، ¾ اینچ و یک اینچ.

6. برند و کیفیت ساخت

در نظر داشته باشید همیشه خرید از برندهای معتبر و مطرح به دلیل به کارگیری استانداردهای بالا و متریال با کیفیت، تضمینی بر کیفیت وکارائی تجهیزات شما است. در حال حاضر برخی از معتبرترین برندهای شیر برقی آب شامل برندهای زیر می‌شوند:

• پارکر ایتالیا
• جیواکس
• دوراویس
• EMC
• یونی دی
• استریم

قیمت شیر برقی آب

قیمت شیر برقی آب با فاکتورهای فنی از قبیل حالت عملکرد، سایز شیر، نوع شیر، ولتاژ شیر و از آن مهم‌تر جنس بدنه و کیفیت محصول ارتباط مستقیم دارد. از سوی دیگر و همانند هر کالای دیگری، قیمت شیر برقی آب به برند و کشور سازنده آن نیز بستگی دارد و محصولات ساخت برندهای معتبر و درجه یک بازار به دلیل کیفیت بالاتر و به کارگیری تکنولوژی ساخت و استانداردهای برتر جهانی در سطح بالاتری قرار گرفته و گران‌تر هستند. همچنین محصولاتی که دارای گارانتی هستند و یا خدمات پس از فروش معتبر دارند نیز در مقایسه با محصولات بدون گارانتی ممکن است قیمت بالاتری داشته باشند.