گیربکس
گیربکس به مجموعه ای از چرخ دنده ها گفته می شود که در تعامل با یکدیگر وظیفه تغییر جهت گشتاور یا تبدیل انرژی جنبشی به گشتاور را داراست. در خصوص وظیفه نخست در بسیاری از شیر آلات صنعتی مشاهده می شود که جهت چرخش فلکه شیر با شفت شیر همراستا نیست. به این شکل می توان دریافت که در بدنه شیر یا خارج از آن گیربکس به کار رفته است. در بسیاری از شیر های دروازه ای یا گیت ولو و یا شیر پروانه ای گیربکسی می توان این حالت را مشاهده کرد.
تبدیل نیروی جنبشی به گشتاور نیز از وظایف مهم دیگر گیربکس است. بسیاری از شیرآلات به خصوص شیر های با سایز بالا نیازمند نیروی بسیار زیادی هنگام باز و بسته کردن، می باشند به خصوص موقعی که فشار پشت دیسک باشد این موضوع بیشتر نمود پیدا می کند. وظیفه گیربکس در چنین حالتی کاهش فشار لحظه ای و تبدیل آن به انرژی جنبشی ناشی از چرخاندن فلکه شیر است. به همین جهت هنگام باز و بست بسیاری از شیر های بزرگ صنعتی لازم است مدت زیادی اقدام به چرخاندن فلکه آن کنید اما نیروی آنچنان زیادی به کاربر وارد نمی شود.
قیمت گیربکس شیر به عوامل متعددی از جمله برند سازنده، متریال به کار رفته در آن، تعداد چرخ دنده ها، کلاچ دار یا بدون کلاچ بودن آن بستگی دارد.
برخی از انواع شیرآلات کنترلی مجموعه ناین
شیر پروانه ای گیربکسی
از پرکاربرد ترین شیرآلات مورد استفاده در صنعت، شیر پروانه ای است. این شیر به دلیل حجم اشغال فضای کم، مقرون به صرفه بودن و عملکرد ساده یکی از راهکاری های اساسی کنترل جریان در سیستم ها است. این محصول در انواع شیر پروانه ای گیربکسی، ویفری و در اتصال های فلنجی و بین فنجی موجود بوده و کنترل آن یا توسط اهرم دستی، یا گیربکس و یا اکچویتور برقی و پنوماتیک صورت می گیرد. شیر پروانه ای با اکچویتور برقی بیشتر برای سایز های کوچک و پنوماتیک برای سایز های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد.
شیر پروانه ای گیربکسی به دو منظور بسیار مهم مورد استفاده قرار میگیرد. اولین دلیل تغییر جهت گردش فلکه شیر بوده و دومین دلیل کاهش فشار وارد شده به کاربر از طریق ترکیب چرخ دنده هاست. شیر پروانه ای های گیربکسی به خصوص اگر از نوع کلاچ دار باشند، می توانند همراه با اکچویتور مورد استفاده قرار گیرند.
انواع گیربکس شیر
گیربکس شیر انواع مختلفی می تواند داشته باشد که بسته به کاربری مورد نظر متغیر است. از نظر محل قراگیری شفت متصل به دیسک می تواند دقیقا منطبق با شفت متصل به فلکه گیر بکس، موازی با آن یا عمود بر آن باشد.
گیربکس با شفت عمود برهم : همانطور که پیش از این توضیح داده شد، شفت های عمود بر هم به منظور تغییر جهت گشتاور مورد استفاده قرار می گیرد.
گیربکس با شفت منطبق : این نوع گیربکس به منظور تغییر گشتاور به سرعت در شیرآلات مورد استفاده قرار میگیرد (جهت راحت تر چرخاندن فلکه).
گیربکس با شفت موازی : گاهی اوقات لازم است شفت دقیقاً منطبق با هم نباشند. این مورد به خصوص در گیربکس های کلاچ دار قابل مشاهده است.
گیربکس کلاچ دار : این نوع گیربکس یا جعبه دنده بیشتر به منظور استفاده از آن به همراه اکچویتور برقی یا اکچویتور پنوماتیک کاربرد دارد. هنگامی که گیربکس در حالت آزاد است، چرخدنده های آن اتصالی با بدنه شیر نداشته و اکچویتور به تنهایی شیر را باز یا بسته می کند. با استفاده از کلاچ می توان دوباره گیربکس را به شیر متصل کرد تا بتوان به شکل دستی شیر را باز و بسته کرد. استفاده از گیربکس کلاچ دار از آن جهت هنگام استفاده به همراه اکچویتور پنوماتیک حائز اهمیت است که به دلیل خاصیت ضربه ای بودن عملگر های بادی، اگر گیربکس به بدنه شیر متصل باشد به مرور در اثر باز و بسته شدن چرخدنده ها دچار خوردگی و از کار افتادگی می شوند.
نکته : لازم به ذکر است هر سه مورد بالا می توانند با افزودن تعداد دیگری چرخدنده عملکرد تبدیل نیرو به سرعت را نیز انجام دهند.
کوپل گیربکس روی شیر و اکچویتور
مجموعه صنعتی ناین دارای متخصصین کاملاً مجرب در حوزه شیرآلات صنعتی بوده که خدمات فروش و پشتیبانی انواع شیرآلات صنعتی و کنترل را ارائه می دهد. انواع اکچویتور های برقی و پنوماتیک به همراه گیربکس های ساده و کلاچ دار و شیرآلات اعم از شیر توپی، شیر پروانه ای، شیر سوزنی، گیت ولو و … توسط مجموعه ناین به شکل تکی یا کوپل شده عرضه می گردد. علاوه بر این، ناین خدمات کوپلینگ گیربکس روی شیر، کوپلینگ اکچویتور روی شیر و یا حتی تبدیل وضعیت عملکرد شیر از حالت تمام اتوماتیک (فقط شیر و اکچویتور) به حالت نیمه اتوماتیک (هم اکچویتور و هم شیر فلکه) را ارائه می دهد.
شیر پروانه ای گیربکسی
از گسترده ترین کاربرد های گیربکس، کوپل آن روی شیر پروانه ای است. اکثر انواع شیر پروانه ای دارای دسته 90 درجه یا ربع گرد بوده که باز و بسته کردن آن را بسیار شبیه به شیر توپی یا بال ولو می کند. اما به دلیل اینکه در شیر های پروانه ای با سایز بالا و همچنین هنگامی که سیال در حال جریان است نیروی بسیار زیادی جهت باز و بسته کردن شیر نیاز است، لازم است از گیربکس استفاده شود. شیر پروانه ای گیربکسی با کاهش نیروی مورد نیاز جهت باز و بسته کردن شیر به کاربر امکان تغییر وضعیت شیر های خیلی بزرگ را می دهد.
